Алег Латышонак: Не веру ў рух, падобны да польскай “Салідарнасці” ў Беларусі (абноўлена)



„35 гадоў таму мы змагаліся за іншую Польшчу”, – адзначыў у нашым эфіры удзельнік незалежнага прафсаюзу „Салідарнасць”, беларускі гісторык прафесар Алег Латышонак.

aleg_latyshonak

31-га жніўня ў Польшчы адзначаецца Дзень салідарнасці і свабоды, і прымеркаваны ён да падпісання дамовы паміж незалежным прафсаюзам „Салідарнасць” і камуністычным урадам.

“Не веру ў рух падобны да польскай “Салідарнасці” у Беларусі”, – такое меркаванне ў эфіры нашага радыё выказаў удзельнік Руху Салідарнасць, вязень часоў ваеннага становішча ў Польшчы, беларускі гісторык Алег Латышонак.

Паводле яго, Рух “Салідарнасці” у Польшчы ў пачатку 80-х гадоў быў унікальнай з’явай, якую цяжка перанесці на беларускую сітуацыю:

 – “Салідарнасць” была не толькі работніцкім рухам, але і нацыянальным. І я ў Беларусі глебы для такога сацыяльнага і нацыянальнага руху не бачу. Але столькі разоў памыляўся, што не скажу, што немагчыма. У такое не веру, хаця на пачатку 90-ых, калі ўсё толькі пачыналася, я пабачыў натоўпы рабочых пад бел-чырвона-белымі сцягамі падчас першага страйку, то быў перакананы, што магчыма. Але тут і свет іншы, і людзі іншыя.

Пратэст і патрабаванні зменаў, у той час выспявалі ў польскім грамадстве, кажа Алег Латышонак:

Мы, маладое пакаленне Польшчы, проста мусілі змяніць становішча. Цяпер людзі ўжо забываюць. Казалі, што пры “камуне” было лепей, але трэба помніць, што тая сістэма не мела ніякай перспектывы. Яна не ўпала. Яна трансфармавалася, паколькі нават тыя, хто стварыў гэтую сістэму, разумелі, што сэнсу гэта не мела. 

31 жніўня 1980 года ў Гданьску, пасля некалькі дзённага агульнапольскага страйку камуністычныя ўлады дамовіліся з пратэстоўцамі аб рэгістрацыі незалежнага прафсаюзу „Салідарнасць”.

Падзеі 1980 года ў Польшчы прывялі да падзення камуністычных рэжымаў у цэнтральнай і ўсходняй Еўропе.

Зміцер Косцін, Беларускае Радыё Рацыя