Выдрукаваць

На ўліку КДБ

Кожны грамадзянін СССР ад самога нараджэння трапляў на нейкі ўлік. Спярша – па месцы прапіскі, потым – па месцы вучобы, потым – у складзе піянерскай арганізацыі. Камсамол, прафкам, спарткам, добраахвотная народная дружына, АСАВІЯХІМ, ваенкамат, асобы аддзел Савецкай арміі… Яшчэ быў улік у партыйнай арганізацыі для членаў КПСС і ўлік у міліцыі для правапарушальнікаў.

Але ж самым страшным было патрапіць у поле зроку савецкіх спецслужбаў. Такі ўлік за сталінскімі часамі мог скончыцца ў лепшым разе турэмным тэрмінам, а ў горшым – расстрэлам.

Цяпер архівы савецкіх спецслужбаў адкрытыя для вывучэння ва Украіне. У гэтых архівах – тысячы справаў і на нашых землякоў.

Чытаем, слухаем і ўражваемся…

Уладзіслаў Ахроменка

Справы 1960-1976 г. “Савок” за мяжой. “Выязныя” і “невыязныя”

таму

Шматлікія інструкцыі для камітэтчыкаў, якія суправаджалі групы савецкіх грамадзянаў за мяжу, нагадваюць надпіс на вуліцы блакаднага Ленінграда: “Пры артабстрэле гэты бок вуліцы найбольш небяспечны, а той бок – увогуле капец!”

Справа 1970 г. Ватыкан, КГБ і кардынал Караль Вайтыла

таму

У кнізе Уінстана Чэрчыля “Другая сусветная вайна” ёсць радкі, якія красамоўна тлумачыць стаўленне савецкай улады да Ватыкана.

Справа 1947 г. Вязні Бухенвальда як ворагі савецкай улады

таму

Змагацца з “гідрай фашызму” можна было толькі на франтах так званай «Вялікай Айчынай», пад мудрым кіраўніцтвам Камуністычнай партыі, ці хаця б у партызанскіх атрадах, пад кіраўніцтвам той жа партыі. Усе самадзейныя змаганні -- то бок без палітрукоў, асабістаў і кіраўнікоў партарганізацый, -- выглядалі занадта падазронымі, каб выдаваць на праўду.

Справа 1970 г. Чуткі і плёткі: як з імі змагацца і як накіроўваць

таму

Савецкія чэкісты вельмі ўважліва адсочвалі чуткі, што цыркулявалі ў грамадстве і, пры патрэбе, тым жа грамадствам праз чуткі маніпулявалі.

Справа 1948 г. “Ніякай літасці паразітам і лайдакам!..” Як савецкая ўлада змагалася з “дармаедамі”

таму

Вызваленне Еўропы ад гітлераўскай чумы надта адмоўна паўплывала на вызваліцеляў. Асабліва гэта тычылася тых вызваліцеляў, якія паходзілі з вёсак.

Справа 1938 г. Прыгоды наркома-тапельца. Як чэкісты лавілі ўласнага начальніка

таму

Век чэкіста-начальніка часоў Вялікага Тэрору быў нядоўгім. Карказломны ўзлёт з нізавых тэрытарыяльных структур на начальніцкую пасаду, неабмежаваная ўлада, арданы і “ромбы” ў пятляцах… Але аднойчы ўначы такога чэкіста звозілі на непрыкметай “эмцы” ў турму роднага ведамства.