Рымантас Янкаўскас: Мы гатовыя прадаставіць беларускаму боку ўсе матэрыялы
Прафесар Вільнюскага ўніверсітэту, антраполаг Рымантас Янкаўскас, які разам з групай беларускіх следчых і экспертаў знаходзіцца ў Свіслачы, пракаментаваў Беларускаму Радыё Рацыя сітуацыю з даследзінамі парэшткаў паўстанцаў, знойдзеных на гары Гедыміна ў Вільні. Літоўскі навуковец таксама ўдакладніў, якім чынам будзе адбывацца экспертыза знойдзеных фрагментаў пасля раскопак на месцы магчымай магілы Віктара Каліноўскага на Свіслацкіх могілках.
– У Вільні ўжо вызначана дваццаць розных парэшткаў. Вядома, што там былі пахаваны парэшткі 21 паўстанца, пакараных смерцю. Шукаем зараз аднаго, з усіх парэшткаў, якія выяўлены, вылучаны генетычныя профілі. Адзіны з паўстанцаў, у якога генеалагічна знайшлі жывых сваякоў, гэта Станіслаў Ішора, дык вось менавіта яго і не хапае. Зараз раскопкі на гары Гедыміна працягваюцца, шукаюцца парэшткі Станіслава Ішоры.
Што датычыць Каліноўскага, былі праведзены гісторыкамі генеалагічныя даследзіны лініі Віктара Каліноўскага і іншых сваякоў. Іх жывых ужо, на жаль, не засталося. Апошні з такіх, лінія якога даказана дакументальна, памёр некалькі гадоў таму. Таму адзінае месца, якое ўказвала на тое, што магчыма можна знайсці патрэбны матэрыял для генетычнага супастаўлення ўказвала менавіта на гэтае месца і пахаванне (магчымае пахаванне Віктара Каліноўскага ў Свіслачы – РР).
– Калі будуць знойдзены парэшткі ці якія-небудзь матэрыяльныя рэчы, як будзе ісці далейшая праца: разам з беларускімі калегамі, ці асобна гэтая работа будзе выконвацца? Ці будуць перададзены парэшткі літоўскаму боку?
– Паколькі гэтым займаецца Следчы камітэт Беларусі, праца будзе ісці паралельна. Калі будуць выяўлены парэшткі, прадстаўнікі Следчага камітэту выклічуць з Менску судовых экспертаў і генетыкаў, якія будуць рабіць пробы. І пасля гэтыя пробы будуць даследавацца ў Беларусі, а таксама паралельна дыпламатычнай поштай будуць дастаўлены ў Літву ў Службу судовай медыцыны Літоўскай Рэспублікі. Тое ж сама мы зробім пры жаданні беларускага боку, мы можам перадаць у Беларусь усе пробы і ўсе матэрыялы, якія мы маем. Такія ёсць навуковыя патрабаванні, што генетычныя даследзіны павінны праводзіцца хоць бы ў двух незалежных лабараторыях.
– Колькі такія даследзіны займаюць часу?
– Гэта залежыць ад тэхналогій, у нас зараз выкарыстоўваецца секвенацыя другога пакалення ці наступнага пакалення. Як паказвае наш досвед, гэта займае некалькі дзён – аператыўна і хутка. Мелі мы выпадак летась, калі ішла ідэнтыфікацыя парэшткаў аднаго з апошніх кіраўнікоў нашых партызан. Пробы аддалі ў другой палове дня ў панядзелак, а вынік мелі ўжо ў сераду ўвечары.
Беларускае Радыё Рацыя
Фота — 15min.lt