Прэмію за турэмную літаратуру перанеслі на 2021 год
Беларускі ПЭН-цэнтр і Радыё Свабода паведамілі пра змены ў прысуджэнні прэміі імя Францішка Аляхновіча за літаратурныя творы, створаныя на падставе асабістага турэмнага досведу.
«Сёлетні год, на жаль, стварае надзвычайныя перадумовы для з’яўлення літаратуры, якая грунтуецца на асабістым аўтарскім досведзе існавання ў зняволенні. Заснавальнікі літаратурнай прэміі імя Францішка Аляхновіча, якой сёлета спаўняецца 10 гадоў, ад пачатку спадзяваліся, што з цягам часу яна стане непатрэбнай. Але палітычныя рэпрэсіі і вязні сумлення застаюцца вызначальнай характарыстыкай Беларусі ў 2020 годзе, і турэмныя творы ў прозе і вершах працягваюць нараджацца, пісацца, з’яўляцца на свет», — гаворыцца ў паведамленні арганізатараў, размешчаным на сайце Радыё Свабода.
Беларускі ПЭН і Радыё Свабода пастанавілі перанесці прысуджэнне прэміі імя Францішка Аляхновіча на наступны год, каб больш поўна выявіць здабыткі і творчы патэнцыял аўтараў — магчымых прэтэндэнтаў на ўзнагароду.
Таксама вызначаная новая дата абвяшчэння лаўрэатаў — 15 лістапада, сусветны Дзень зняволенага пісменніка, які ад 1981 году адзначае Міжнародны ПЭН.
Такім чынам, новы творчы перыяд для прэтэндэнтаў ахоплівае час ад студзеня 2020 да кастрычніка 2021. Адпаведныя абвесткі будуць зроблены ў кастрычніку наступнага году.
Ужо цяпер на прэмію пададзена багата добрых твораў. Найперш гэта, канешне, нататкі Паўла Севярынца. Севярынец ужо быў лаўрэатам гэтай прэміі, і дзве яго кнігі напісаныя ў зняволенні — «Лісты з лесу» і «Беларуская глыбіня». Дый іншыя задумваліся ў турмах.
Сярод намінантаў — акрэсцінска-жодзінскія нататкі культуролага Рамана Абрамчука, якія пад назовам «Гэты Вася — падсадны, сто адсоткаў» былі надрукаваныя «Новым часе».
Таксама ў намінантах прэміі шмат беларускіх паэтаў, як вядомых, так і не вельмі. За кратамі пісалі вершы Эдуард Акулін і Дзмітрый Строцаў, Святлана Купрэева і Максім Знак, Ганна Комар і Андрэй Капліцкі.
Францішак Аляхновіч (1883–1944) — беларускі драматург, тэатральны дзеяч, публіцыст і празаік. Яго аповесць «У капцюрах ГПУ» — першы твор сусветнай літаратуры, які апісвае жыццё ў сталінскім канцэнтрацыйным лагеры непасрэдна з погляду арыштанта.
