Сусветнае імя



Знатакі і абывацелі, ахвотнікі і тыя, хто намагаецца акультурыцца, прафесіяналы і дылетанты – людзі, якія так ці інакш бачаць неабходнасць дакрануцца да мастацтва: літаратура гэта, тэатр ці музыка. Многія з іх у сілу сваёй некампетэнтнасці не ў стане ацаніць узровень майстэрства, сэнс і мэту пастаўленай задачы, але абавязкова знойдуцца спецыялісты, якім удасца зразумець і вызначыць, хто перад ім: прафесіянал ці той, хто проста так сябе падае.

Учора мне пашчасціла (а можа, і не) пабываць на канцэрце сімфанічнай музыкі ў адкрыццё канцэртнага сезону – тое, чаго многія з нецярпеннем чакалі – пандэмія ўнесла і сюды свае карэктывы, з прычыны чаго было адменена мноства цікавых мерапрыемстваў.

Анлайн-канцэрты – таксама някепска, але што можа замяніць гучанне аркестра ўжывую?

На адкрыццё канцэртнага сезону быў запрошаны вядомы дырыжор з ЗША, а ў якасці саліста канцэрта для фартэпіяна з аркестрам – сусветна вядомы піяніст. У мяне, як у чалавека, які мае дачыненне да музычнага мастацтва, не ўзнікала пытання, ці трэба ісці – мерапрыемства абяцала быць грандыёзным і маштабным. Вядучы канцэрту абвясціў, што спачатку прагучыць сімфонія, а потым па праграме павінен выйсці піяніст, які мае альтэрнатыўнае меркаванне адносна ўкраінскага патрыятызму (дарэчы, піяніст нарадзіўся і вырас у Кіеве), таму тыя, хто палічыць недапушчальным застацца і паслухаць «вялікага», могуць пакінуць канцэртную залу. Было абвешчана, што піяніст можа і не з’явіцца на сцэне – гэта будзе на яго меркаванне, а прыме ён гэтае рашэнне непасрэдна перад выхадам да публікі. Загучала сімфонія.

Аркестр быў шыкоўны, а запрошаны дырыжор паказаў вышэйшы ўзровень майстэрства. Пачаўся антракт, і многія людзі, а таксама некаторыя аркестранты пакінулі залу, не чакаючы таго самага піяніста, які знаходзіцца ў роздумах: ці выходзіць граць перад украінскай публікай. Зала замерла. І на сцэне з’явіўся ён. Піяніст бярэ першыя ноты геніяльнага Рахманінава і… Публіка шакаваная: «маэстра» ў працэсе выканання забывае тэкст, не вытрымлівае паўзы, дэманструе відавочна халтурную ігру, неўпапад працуе з педаллю. І ўсё адбываецца так, што не ўзнікае сумневу ў тым, што піяніст гэта робіць наўмысна, паказаўшы пагарду да ўкраінскага гледача.

Але толькі ён не ўлічыў аднаго: глядач паслухае канцэрт і выйдзе з залы, а заўтра прыйдзе і атрымае задавальненне ад якаснай і пранікнёнай ігры сапраўднага музыканта. А рэпутацыя застанецца. І не толькі сярод публікі, а, у першую чаргу, у сусветным музычным грамадстве, дзе фокусы падобнага роду не забываюцца і не даруюцца.

Беларускае Радыё РАЦЫЯ