Строфы Ніла Гілевіча пра родную мову
У чацвер, 30 верасня, народнаму паэту Беларусі Нілу Гілевічу споўнілася б 90 гадоў з дня нараджэння.
Колькі жыў паэт, столькі гадоў ён адваёўваў для роднае беларускае мовы права на жыццё. Вось некалькі строф Ніла Гілевіча з яго вершаў, прысвечаных роднай мове.
***
Родная мова! Ты воч не расі!
Лёс твой – свабода.
Іменна ты незалежнасць дасі
Духу народа.
***
Я — беларус, i я шчаслiвы, Што мацi мову мне дала, Што родных песень пералiвы I зблiзку чую, i здаля.
***
Родным словам мы грознай парою Гуртавалi шыхты змагароў, З родным словам на вуснах герояў Запякалася чырванню кроў.
***
Як ты дорага мне, мая родная мова!
Мілагучнае, звонкае, спеўнае слова!
Ты калісьці з калыскі мяне падымала
I вучыла ў бацькоў на руках гаварыць.
***
Край мой беларускі, край! Дай ты мне паслухаць, дай! Як на лад пявучы Старажытнай мовы Тут гамоняць пушчы, Там шумяць дубровы, — Дай жа мне паслухаць, дай!
*** Вітаю шчыра, незмусова
I зычу ўсім: што моцы ёсць —
Трымайце ў славе наша слова:
Яно ўладар тут, а не госць!
***
Народ! Калі ты ёсць народ,
А не бязвольны раб дармовы, —
Не дай пусціць сябе на звод:
Не выракайся роднай мовы!
***
Каб перш чым свет імглою паплыве,
Я мог сказаць: „Ну вось, і мне не страшна:
Як ні душылі, а Яна — жыве!
Жыве, жыве святая Мова наша!”
***
У школе, тэатры і з кожнай трыбуны –
Хай чуюцца нашы пявучыя гукі.
Ад сэрца да сэрца – ці свята, ці будні –
Ідзі, мая мова, ідзі без прынукі!
***
Родныя гукі…
З гукаў – родныя словы…
А з словаў – песні,
Казкі, паэмы, драмы,
Жыццё, Радзіма, народ!
Беларускае Радыё Рацыя