Раманчук: «Крыміналізацыя эканомікі выходзіць на новы ўзровень»
Рост цэнаў аднымі камандна-адміністрацыйнымі метадамі не спыніць, хоць урад і Дзяржкантроль распрацавалі супольную стратэгічную праграму па стрымліванні цэн. Яе дзеянне разлічана да канца года.
Ці атрымаецца ў беларускіх уладаў утрымаць інфляцыю? «Салідарнасць» запыталіся ў эканаміста.
Калі Саўмін адказвае за насычэнне ўнутранага рынку таварамі, зніжэнне выдаткаў і карэкціроўку спісу тавараў, якія падпадаюць пад цэнавае дзяржрэгуляванне, то КДК будзе змагацца з завышэннем коштаў звыклымі метадамі — праверкай скаргаў, кантролем дзяржзакупак, штрафамі і прыпыненнем дзейнасці гандлёвых аб’ектаў. Цяпер, са слоў намесніка кіраўніка Камітэта дзяржкантролю Андрэя Лабовіча, „дысцыпліна коштаў парушаецца ў кожным пятым гандлёвым аб’екце”.
— Ператварэнне эканомікі ў казарму працягваецца досыць актыўна. Яны строга выконваюць загад Аляксандра Лукашэнкі ўзяць лепшае з вайсковага камунізму, таму ўзялі пад кантроль актывы, грошы, курс беларускага рубля, кошты, паралельны імпарт, лагістыку, — адзначае ў каментары „Салідарнасці” эканаміст Яраслаў Раманчук.
Тых, хто „дрэнна сябе паводзіць”, будуць выкідаць з рынку, хто не падпарадкоўваецца ці не ўваходзіць у касту недатыкальных — у тых будуць забіраць актывы, і адначасова імітаваць сацыяльны дабрабыт.
Гэта значыць, курс будзе такім, як трэба, інвестыцыі — такімі, каб дазволілі рэалізоўваць схемы па легалізацыі капіталу. Плюс працягнуць заводзіць да сябе расійскіх партнёраў, у тым ліку з аргзлачынных груповак. Увогуле, у нас крыміналізацыя эканомікі выходзіць на новы ўзровень.
Між тым, рост цэнаў аднымі камандна-адміністрацыйнымі метадамі не спыніць — нават паводле афіцыйных падлікаў Белстата, гадавая інфляцыя ў чэрвені дасягнула 17%. Зрэшты, гэтая лічба выклікае ў эканаміста скепсіс.
— Самае галоўнае, што мы павінны памятаць, — у беларускіх афіцыйных зводках няма ні аднаго аб’ектыўнага паказчыка, якім можна было б давяраць, — падкрэслівае Яраслаў Раманчук. — Ні інфляцыя, ні курс беларускага рубля, ні намінальны налічаны заробак, ні экспарт, ні інвестыцыі, ні рынак працы — усё гэта ўжо частка прапаганды. Зыходзячы з гэтага, трэба адпаведна ставіцца да тых паказчыках, якія агучваюцца.
Людзі паступова будуць гэта адчуваць: камусьці недададуць заробак, у кагосьці забяруць, хтосьці з’едзе — усіх беларусаў чакае паступовае пагаршэнне эканамічнага становішча, за выключэннем таго працэнта людзей, хто ўваходзіць у касту «недатыкальных».
Ніякімі штрафамі і праверкамі, кажа эканаміст, рост коштаў не стрымаць:
— У нас людзі адаптуюцца вельмі хутка. Заўсёды, калі выходзіць распараджэнне урада не павышаць цэны — яно распаўсюджваецца, напрыклад, на 5 відаў сыру, але з’явіцца 10 новых. Распаўсюджваецца дзяржрэгуляванне на якую-небудзь пэўную кошык тавараў, па якіх лічыцца інфляцыя — вось па ім, калі ласка, ці будзе рост 0,2% у месяц, а ўсе астатнія — як хочаш, так і ўсталёўвай.
Беларусы ўжо настолькі адаптаваліся да рознага роду забаронаў і дурных абмежаванняў, што могуць навучыць каго заўгодна, у любой краіне, як іх абыходзіць. „Шэрая” эканоміка, паралельны экспарт, разлікі за наяўныя, актыўны памежны гандаль — палякі, літоўцы будуць ездзіць — гэтым і будуць займацца, каб выжываць.
І, думаю, калі ўсім ужо будзе дастаткова дрэнна, то і мясцовыя кантралёры таксама не стануць асабліва зверстваваць з праверкамі.