Агляд прэсы: запас цярпення
Рэжым Беларусі як аплот 100-гадовай адзіноты Расеі. Еўрапарламент адзначае сваё сямідзесяцігоддзе. Косава на парозе гвалту з-за аўтамабільных нумароў. Орбан у шаліку з картай «Вялікай Венгрыі». Падрабязнасці свежых матэрыялаў замежнай прэсы.
«Наступствы вайны Крамля супраць Украіны ўключаюць у сябе страту Расеяй уплыву на былыя савецкія рэспублікі, якія Масква разглядала як стратэгічныя буферныя зоны супраць патэнцыйных ворагаў. З постсавецкіх лідараў толькі Лукашэнка захоўвае вернасць прэзідэнту Расеі Уладзімеру Пуціну», – піша міжнароднае выданне Geopolitical Intelligence Services.
«Гэта адна з прыкмет таго, што Расея — былы імперскі цэнтр — слабейшая сярод сваіх раней заваяваных краінаў, чым была за больш чым стагоддзе з часу распаду імперыі Раманавых, а Савецкі Саюз яшчэ не быў створаны, з 1917 г. 1922 год. Расея заўсёды была апантаная ідэяй стратэгічнай глыбіні, якая прадугледжвае стварэнне буферных дзяржаў або сфер уплыву. Мэта складаецца ў тым, каб трымаць патэнцыйны фронт вайны як мага далей ад Масквы і іншых ключавых гарадоў. У свядомасці Крамля былыя савецкія рэспублікі важныя для таго, каб НАТА ці Кітай не набліжаліся занадта блізка.
Спадар Лукашэнка адказаў узаемнасцю за дапамогу пра падаўленні пратэстаў 2020 года, дазволіўшы Расеі выкарыстоўваць Беларусь у якасці плацдарма для нападаў на Украіну, нягледзячы на тое, што апытанні паказваюць, што беларусы не падтрымліваюць вайну. Дагэтуль ён супраціўляўся ціску з боку Пуціна, каб афіцыйна далучыцца да баявых дзеянняў і скіраваць усе сілы да паўднёвай мяжы. Тым самым дыктатар Беларусі выкрывае сваю слабасць у тым, што не можа гарантаваць, што яго армія будзе жадаць змагацца з украінцамі. Уразлівасць Лукашэнкі падштурхнула спадарыню Ціханоўскую, дэ-факта прэзідэнта Беларусі ў дэмакратычным свеце, сфармаваць урад у выгнанні. Пры ўладзе гэтая групоўка стала б неад’емнай часткай антыкрамлёўскай кааліцыі», – прагназуе міжнароднае выданне.
Еўрапарламент адзначае 70 гадоў з дня свайго заснавання: восенню 1952 года ён упершыню быў скліканы ў якасці кансультатыўнага «Агульнага сходу». Тады члены Еўрапарламента вылучаліся нацыянальнымі парламентамі, а не абіраліся прамым галасаваннем. Еўрапейская прэса адзначае, што роля і значэнне гэтага органа няўхільна ўзрастаюць. «Еўрапарламент – гэта інтэгратыўная сіла ў палітыцы ЕЗ, поўніцца супярэчнасцямі», – такі каментар дае французская газета Le Point.
«Парламент выбудоўвае сваю ролю па прынцыпе «усё больш і больш»: усё больш і больш Еўропы, усё больш і больш грошай ЕЗ, усё больш і больш правоў грамадзян, усё больш і больш экалагічных амбіцый. А ў процівагу яму Рада ЕЗ гуляе ролю гэтакай Бабы Ягі: менш грошай, менш амбіцый і больш уплывы з боку асобных дзяржаў. Так працуе еўрапейская дэмакратыя, у якой супрацьлегласці штодня ўраўнаважваюць адзін аднаго ў бесперапыннай серыі кампрамісаў. Для таго каб у адзін цудоўны дзень Еўрапарламент змог задзьмуць свае 80, 90 або 100 юбілейных свечак, яму спатрэбяцца цярпенне і вытрымка з боку грамадзян супольнасці», – папярэджвае французскае выданне.
Разлютаваная спрэчка, якая разгарэлася паміж Косава і Сербіяй з нагоды аўтамабільных нумароў, можа лёгка выліцца ў гвалт. Аб такой небяспецы заявіў Вярхоўны прадстаўнік Еўразвязу па знешніх справах і палітыцы бяспекі Жазэп Барэль, пасля таго як спробы пасрэдніцтва з боку ЕЗ скончыліся нічым. Адпраўным пунктам канфлікту паслужыў намер косаўскіх уладаў увесці забарону на выкарыстанне ў Косава сербскіх аўтамабільных нумароў, якімі часта карыстаюцца прадстаўнікі сербскай меншасці, а таксама ўвесці штрафы за парушэнне такога палажэння. «Рашэнне сітуацыі ў Косава вельмі важнае ў плане шляху Сербіі ў ЕЗ», – адзначае сербскае выданне Peščanik.
«Сербія павінна пагадзіцца з рашэннем па Косава, ці гэта прапанаваны варыянт, ці які-небудзь іншы, паколькі шлях краіны ў ЕЗ і так ужо апынуўся пад значнай пагрозай, і ўжо ледзь не цалкам перакрыты. Не толькі з-за братэрства з Расеяй, але і з-за аўтакратыі, разбураных інстытутаў у краіне, якая раз’ядаецца карупцыяй і злачыннасцю. Краіна не можа выжыць без свайго натуральнага еўрапейскага атачэння і дамовы з ЕЗ. Сяброўства ў Еўразвязе – гэта лепшы шлях для Сербіі і іншых былых югаслаўскіх рэспублік», – адзначае сербскае выданне.
Прэм’ер-міністр Венгрыі з’явіўся ў нядзелю на матч зборнай краіны ў шаліку, на якім намалявана Каралеўства Венгрыя ў сваіх ранейшых межах, гэта значыць уключаючы тэрыторыі, якія па Трыянскаму дагавору 1920 адышлі суседнім дзяржавам, у тым ліку і Украіне. Прэса не хавае свайго абурэння паводзінамі Орбана. «Вугорскі прэм’ер лье ваду ў млын Крамля», – піша венгерская газета Népszava.
«Орбан паступіў безадказна, ён гуляе з агнём – бо гэта ўжо не першы раз пасля пачатку вайны, калі на Венгрыю падае цень рэвізіянізму. Пасля 24-га лютага з Крамля не раз гучалі заявы пра тое, што ва ўсіх суседзяў Украіны ёсць ці могуць быць да яе тэрытарыяльныя прэтэнзіі. І калі Румынія і Польшча афіцыйна і рашуча абверглі падобныя заявы, то МЗС у Будапешце нават галавы не падняў, і ні разу выразна не адмежаваўся ад гэтых спекулятыўных размовы, якія распаўсюджваюцца Расеяй», – падкрэслівае венгерскае выданне.
Агляд сусветнай прэсы падрыхтавала Вольга Сямашка
