Агляд прэсы: на варце дэмакратыі
Ці дапаможа Лукашэнка Пуціну ў адчаі? Краіны ЕЗ прынялі рашэнне аб мільярдным пакеце дапамогі Украіне насуперак блакады Венгрыі. «Рэйхсбюргеры» ў Нямеччыне: не скінхэды, але інтэлігенцыя. Перспектывы змякчэння Кітаем антыкавідовых мераў. Падрабязнасці свежых матэрыялаў замежнай прэсы ў аглядзе Вольгі Сямашкі.
«Прэзідэнт Расеі Уладзімір Пуцін, які зноў і зноў зневажаецца на палях бітваў ва Украіне, магчыма, рыхтуецца запатрабаваць пазыку, якую вінен яму адзін з яго бліжэйшых саюзнікаў, беларускі дыктатар Аляксандр Лукашэнка», – прагназуе аўстралійскае выданне Аbc.net.
«На мінулым тыдні многія ўкраінцы былі ўстрывожаныя навінамі пра тое, што расейскія і беларускія войскі праводзяць сумесныя вучэнні ў густых лясах уздоўж паўночнай мяжы Беларусі. Лукашэнка заявіў, што людзі яго і Пуціна працуюць як «адзіная армія», гатовая «адбіць любую агрэсію». Паколькі лёс спадара Лукашэнкі цяпер звязаны з лёсам спадара Пуціна, было толькі пытаннем часу, калі афіцыйны Крэмль прыйдзе спагнаць доўг са свайго сябра. Калі Пуцін распачаў поўнамаштабнае ўварванне ва Украіну — краіну, якую ён доўгі час лічыў сваёй, Беларусь адыграла ключавую ролю. Лукашэнка дазволіў расейскім войскам выкарыстоўваць поўдзень сваёй краіны ў якасці плацдарма для таго, што аказалася катастрафічным кідком на Кіеў. Аднак, нягледзячы на тое, што ён знаходзіцца ў кішэні спадара Пуціна, беларускаму дыктатару ўдалося пазбегнуць перакідвання сваіх людзей праз мяжу. Пакуль што. Беларускія вайскоўцы вельмі слабыя. Іх агульныя ўзброеныя сілы складаюць каля 40 тысяч чалавек, у арміі — 12 тысяч. І гэта таксама не вельмі якасная армія. І такое войска неабавязкова будзе лаяльным да Лукашэнкі. У асноўным гэта навабранцы, прызваныя на тэрміновую службу, таму яны могуць быць студэнтамі. Мажліва Пуцін ведае, што Беларусь не ў стане пераламіць яго лёс на полі бою», – канстатуе аўстралійскае выданне.
***
«Краіны ЕЗ узгаднілі пакет мільярда еўра для разбуранай вайной Украіны, пры дапамозе якога, у тым ліку, павінна быць забяспечана праца шпіталяў, жылля для экстранай дапамогі, сістэмы ацяплення і электразабеспячэння. Згодна з рашэннем, цягам наступнага года Кіеву будзе выплачана 18 мільярдаў еўра. Суботняе рашэнне было прынята, нягледзячы на галасаванне Венгрыі «супраць», – паведамляе нямецкая газета Der Spiegel.
«Згодна з першапачатковай прапановай Камісіі ЕЗ, для пакета дапамогі было неабходна аднагалоснае рашэнне 27 краін ЕЗ. Аднак урад Чэхіі, якая зараз мае старшыньства ў Радзе ЕЗ, шукаў спосаб прыняць рашэнне аб дапамозе без згоды Венгрыі. Цяпер ён знойдзены: гарантыі па крэдытах не павінны быць пакрытыя бюджэтам ЕЗ, як першапачаткова планавалася, а, верагодна, возьмуць на сябе краіны ЕЗ. Гэта не патрабавала аднагалоснага рашэння. Аднак ва ўрада Венгрыі яшчэ ёсць час далучыцца да здзелкі. Тады гарантыі ішлі б праз бюджэт ЕЗ. А вось Орбан сваім стаўленнем у значнай ступені ізаляваў сябе ў ЕЗ. Венгрыя больш не мае ніякіх рычагоў уплыву на дыскусію з іншымі дзяржавамі. Аднак Будапешт блакуе далейшыя захады, у тым ліку ўвядзенне міжнароднага мінімальнага падатку, аб якім краіны ЕЗ ужо дамовіліся са 130 іншымі краінамі», – падкрэслівае нямецкае выданне.
***
На мінулым тыдні праваахоўныя органы Германіі правялі буйнамаштабную аперацыю супраць так званых «рэйхсбюргераў». Праведзены ператрусы на 150 аб’ектах у некалькіх федэральных землях. 25 удзельнікаў сеткі затрыманы. Як заяўляюць прадстаўнікі юстыцыі, затрыманыя мелі намер зрынуць дзяржаўны лад Германіі, у тым ліку з прымяненнем сілы, і ўяўлялі сабой рэальную небяспеку для дзяржавы і грамадства. Нідэрландская газета De Telegraaf устрывожаная тым, што ў шэрагах «рэйхсбюргераў» апынуліся юрысты, а таксама суддзя, якая раней былая дэпутатам Бундэстага ад партыі АдГ.
«Усе яны – значныя постаці, якія давалі клятву на Канстытуцыі і ў выпадку пагрозы дзяржаве павінны, па ідэі, устаць на яе абарону. Аднак гэтая група з шэрагамі, якія шырацца, мае намер не абараняць нямецкую дэмакратыю, а наадварот, знішчыць яе. У 2020 годзе група змоўшчыкаў з гэтага асяроддзя ўжо спрабавала штурмаваць Бундэстаг. Паводле ацэнак Федэральнага ведамства па абароне Канстытуцыі, рух «рэйхсбюргераў» налічвае звыш 20 тысяч удзельнікаў, многія з якіх узброены. Яны не пагрэбуюць тым, каб выкарыстоўваць гэтую зброю супраць дзяржавы. У шэрагі «рэйхсбюргераў» уступае ўсё больш вайскоўцаў, паліцыянтаў і супрацоўнікаў спецслужбаў», – папярэджвае нідэрландскае выданне.
***
Улады Кітая адрэагавалі на масавыя пратэсты супраць палітыкі нулявога ковіда, якія разгарэліся ў краіне два тыдні таму, і маюць намер змякчыць антыкавідныя правілы. Лакдаўны будуць мець лакальны характар, не ахопліваючы цэлыя гарады і рэгіёны, як тое мела месца раней. «Як мы бачым, калі аказаць дастатковы націск, то кітайскае кіраўніцтва цалкам гатовае пайсці на саступкі», – канстатуе брытанская газета The Daily Telegraph.
«Калі іх можна прымусіць перагледзець свой падыход да значных аспектаў унутранай палітыкі, то чаму б тады не прыйсці да высновы, што можна пераканаць іх змяніць і сваю агрэсіўную пазіцыю па знешнепалітычных праблемах, напрыклад, па пытанні Тайваня? Заходнім палітыкам трэба было б улічыць гэты момант, калі яны разважаюць пра тое, як стрымаць амбіцыі Пекіна і яго імкненне да сусветнай гегемоніі. Цяпер, калі Камуністычная партыя Кітая сутыкаецца з самымі сур’ёзнымі пратэстамі з часоў падзей на плошчы Цяньаньмынь у 1989 годзе, у нас, падобна, з’явілася ўнікальная магчымасць даць зразумець Сі Цзіньпіну, што яго аўтарытарныя замашкі маюць сваю мяжу», – заклікае нямецкае выданне.
Агляд сусветнай прэсы падрыхтавала Вольга Сямашка.