Скрадзены час
За вокнамі – шэрань і дождж. Прачынаешся раніцай і думаеш – раніца нядзелі! Якое шчасце – ёсць трохі часу… Наважыцца на доўгі тыдзень з працоўнай суботай.
Ідзе падрыхтоўка да “свята”. Чамусьці святам у нас лічыцца дзень чарговага крывавага перавароту ў гісторыі – такая вось іронія лёсу. Мы жартуем з амерыканцаў, якія захапляюцца Хэлоўінам, а самі святкуем нейкі зомбі-апакаліпсіс. Суседзі на захад перавялі стрэлкі гадзіннікаў назад. Мы стаім на месцы і нічога не змяняем. Так прасцей? Але ж чаму ў лістападзе так цяжка прачынацца гарадзенцам і берасцейцам ды пхнуцца на працу, калі суседзі ў Польшчы маюць магчымасць паспаць дзве лішнія гадзіны? Карацей, калі не запаліш унутраныя лямпачкі, то будзе значна цяжэй перажыць беларускую познюю восень, асабліва згадаўшы 29 кастрычніка і 100 забітых беларусаў. Лепшых з іх. Лепшых з нас…
Моладасць лёгкай імглою
Дзесь уцякла ў нябыт.
Проза разбурыла мроі,
Як хваля нязвязаны плыт…
Алесь Салагуб быў расстраляны яшчэ ў 1934-м. Справа «Беларускага нацыянальнага цэнтра». Яму было 27. Аспірант і паэт. Жонку з малым сынам саслалі на Поўнач. Там яны і згінулі.
А потым былі іншыя паэты. Яны яшчэ паспелі напісаць свае аптымістычныя вершы.
Іду, іду, а шлях удалеч кліча.
Плывуць лісты ў восеньскай вадзе.
Здаецца, гэта нават не кастрычнік,
А самы ясны і вясновы дзень.
Іду, іду і не хачу спыніцца…
Ізі Харык, пераклад Сяргея Грахоўскага… Беларускага габрэйскага паэта спынілі і расстралялі 29 кастрычніка 1937 года.
Я не хачу і не магу згадзіцца,
Што будзе снег, і сцюжа, і імгла…
Іх час папросту быў скрадзены. І адчуваем гэта мы. На сабе. 29 кастрычніка 2017 года.