Беларусы забралі з банкаў 3,9 млрд USD валютных укладаў
Чысты адток укладаў з часу максімуму перавысіў 49%. Бесперапыннае выманне валюты працягваецца 18 месяцаў запар, паведамляе сайт banki24.by.
Па беларускай методыцы дэпазіты юрыдычных асоб і фізічных асоб падзяляюцца на перавадныя і іншыя. Перавадныя дэпазіты — гэта ў асноўным карт-рахункі насельніцтва і разліковыя рахункі кампаній. Фармальна, гэта дэпазіты, але ў побытавым разуменні рахункі, дзе грошы ляжаць да запатрабавання пад мізэрны працэнт або наогул без яго, да ўкладах аднесці цяжка.
А вось іншыя дэпазіты дакладна ўваходзяць у катэгорыю ўкладаў у разуменні беларусаў. Бо грошы туды кладуць на пэўны тэрмін (а не да запатрабавання), проста так забраць уклады з банка нельга. Кампенсацыяй за «замарозку» грошай ўкладчыка звычайна выступаюць высокія працэнтныя стаўкі.
Для ўмоў Беларусі характэрная высокая доля валютных укладаў пры нізкай долі рублёвых. Гэта следства чарады дэвальвацый мінулых гадоў і малога даверу да «зайчыку» як сродку зберажэння.
У ліпені 2021-га ўдзельная вага валютных укладаў (іншых дэпазітаў) сярод сродкаў насельніцтва склаў ажно 68,5%. Гэта значыць, што на долю рублёвых інструментаў прыпадала менш за траціну — усяго 31,5%.
Высокая валютызацыя ўкладаў уплывае на структуру грашовай масы. У ліпені доля яе рублёвай часткі склала 44,4%. Гэта моцна абмяжоўвае для Нацбанка прастору для манеўру і не дае яму праводзіць палітыку з той жа эфектыўнасцю, як у рэгулятараў развітых краін.
У ліпені фізічныя асобы трымалі на перавадных рублёвых дэпазітах 3,383 млрд рублёў. Дынаміка гэтых рэшткаў залежыць ад тэмпаў павышэння рэальных даходаў насельніцтва. Аб’ём іншых рублёвых дэпазітаў беларусаў (чытай: укладаў) склаў 4,617 млрд BYN. Годам раней на ўкладах фізічных асоб ляжала больш грошай — 4,987 млрд BYN у сярэднім за ліпень 2020-га. Ашчаднаму працэсу перашкаджае стан эканомікі і пагрозы новых санкцый.
Перавадныя дэпазіты фізічных асоб у валюце дасягнулі 1,231 млрд USD у эквіваленце. На гэтыя рахункі часткова прыходзіць валюта, якую беларусы купляюць па безнаяўным разліку. Іншыя валютныя дэпазіты фізічных асоб склалі 3,959 млрд USD.
Максімум укладаў у сістэме назіраўся ў кастрычніку 2015 года. З тых часоў насельніцтва забрала з банкаў 3,869 млрд USD на чыстай аснове.
Калі перавесці гэты адток у адносныя велічыні, то банкі страцілі каля 49,4% валютных укладаў. Бесперапынны адток валютных укладаў насельніцтва доўжыцца ўжо 18 месяцаў. За гэты час з сістэмы сышлі 2,251 млрд USD.
