Стаўкі па валютных укладах апусціліся да гістарычнага мінімуму



У студзені ў банках Беларусі працэнтныя стаўкі па тэрміновых валютных укладах фізічных асоб апусціліся да гістарычнага мінімуму, сведчаць статыстычныя звесткі Нацбанка.

Паводле даных рэгулятара, у студзені сярэдняя стаўка па ўсіх новых тэрміновых валютных укладах насельніцтва склала 0,9% гадавых супраць 1,4% у снежні мінулага года. Нагадаем, за 2017 год сярэдняя працэнтная стаўка па такіх укладах апусцілася з 2% да 1,4% гадавых.

Як паведамляе Нацбанк, у студзені сярэдняя працэнтная стаўка па новых адзыўныя валютных укладах склала 0,8% гадавых (супраць 1,2% у снежні), па безадзыўных — 1,5% (супраць 2,1% у снежні).

Пры гэтым сярэдняя працэнтная стаўка па новых тэрміновых валютных укладах фізічных асоб на тэрмін да года ў студзені была 0,7% гадавых супраць 1,2% у снежні, на тэрмін звыш года — 1,6% у студзені супраць 2,1% у снежні.

Зніжэнне даходнасці па валютных укладах у студзені да рэкордна нізкіх значэнняў удзельнікі рынку тлумачаць дзеяннямі Нацбанка. Як паведамлялася раней, у пачатку гэтага года з мэтай дэдаларызацыі рэсурснай базы банкаў Нацыянальны банк павялічыў адлічэнні для банкаў з 15% да 17% у фонд абавязковых рэзерваў (ФАР) па сродках, якія прыцягваюцца ў замежнай валюце.

Разам з тым, нягледзячы на рэкордна нізкія стаўкі па валютных укладах, у банкаўскай сістэме не назіраецца масавага адтоку сродкаў фізічных асоб. Так, у студзені тэрміновыя валютныя дэпазіты насельніцтва ў банкаўскай сістэме скараціліся ўсяго на 0,2% і складалі на 1 лютага 6,68 млрд долараў.

„Асноўная частка ўкладчыкаў альтэрнатывы дэпазітам не бачыць. Па-першае, з-за адсутнасці фондавага рынку ў насельніцтва не сфармавалася культура ўкладання сродкаў у каштоўныя паперы. Па-другое, дзяржава сёння гарантуе 100-працэнтнае вяртанне банкаўскіх укладаў. Таму насельніцтва нікуды, акрамя як на дэпазіты, часцяком і не глядзіць”, — адзначыў у каментары БелаПАН дырэктар Даследчага цэнтра ІПМ Аляксандр Чубрык.

Эксперты звяртаюць увагу на вынікі лістападаўскага апытання Нацбанка, якія паказалі, што асноўная частка насельніцтва (75% рэспандэнтаў) па-ранейшаму аддае перавагу валютным дэпазітам.

„Перманентнай спробы прастымуляваць рост заробкаў з’яўляюцца пагрозай для цэнавай і валютнай стабільнасці. Насельніцтва гэтыя рызыкі ўлічвае, таму ўсё яшчэ аддае перавагу валютным зберажэнням”, — мяркуе акадэмічны дырэктар Беларускага эканамічнага даследча-адукацыйнага цэнтра (BEROC) Кацярына Барнукова.

На думку эканамістаў, высокая даларызацыя банкаўскіх дэпазітаў будзе захоўвацца, і сёлета сітуацыя наўрад ці радыкальна зменіцца.

„Рублёвыя ўклады з намінальнай прыбытковасцю 9-10% гадавых — сумніўны стымул, каб насельніцтва канвертавала валютныя дэпазіты і размяшчала ўклады ў нацыянальнай валюце. Таму чакаць, што структура дэпазітаў пачне хутка мяняцца і хутка будзе павялічвацца доля рублёвых укладаў, пакуль не выпадае”, — лічыць Аляксандр Чубрык.   БелаПАН