Маскоўскія „раздзербанілі” „Маскоўскі” і – пшык!”
Роўна тры гады споўнілася з часу разбурэння „Маскоўскага” – „вакзала будучага”, як яго тады называлі на афіцыйных цырымоніях адкрыцця ды ўзнагароджаннях.
Расейскі „Газпрам” употайкі адмовіўся фінансаваць будаўніцтва свайго 32-павярховага хмарачоса на васьмі гектарах, што на месцы разбуранага ім жа аўтавакзала. Тым часам, стала зразумела, што разбурэнне „Маскоўскага” вырасла ў маштабную транспартную інфраструктурную катастрофу ў сталіцы.
Я іду ўздоўж сіняга паркану ў паўтара чалавечых роста і пытаю менчукоў, што ідуць насустрач – ці ведаюць, што раней было за ім. Аказваецца, што ведаюць, памятаюць і не ўтойваюць абурэння ўладамі – як беларускімі, так і маскоўскімі – усе ад мала да вялікага.
Маўляў, для пасажыраў гэта звязана з дадатковымі эканамічнымі выдаткамі на перасадкі – раз, са стратай часу, каб зарыентавацца, як і з якіх прыпынкаў дабірацца да месца – два. Сярод іншага, большасць былых рэйсаў “Маскоўскага” сцягнутая на аўтавакзал “Цэнтральны” – вузкі “пятачок”, аўтападвал, дзе няма вентыляцыі, цесната…
Узбіраемся на вышэйшую кропку каля абсерваторыі разам з экс-кіраўніком ініцыятыўнай групы супраць разбурэння “Маскоўскага”, экс-дэпутатам Палаты прадстаўнікоў і Менгарсавета, прэтэндэнтам на атрыманне Дзяржпрэміі краіны ў галіне навукі і тэхнікі Віктарам Талмачовым. Стаяць вялізныя краны. Адзін ахоўнік і разварочаныя глыбы зямлі. Татальныя недабуды, што бачыце на здымках ніжэй.
РР: Віктар Пятровіч, вы 4 гады, што існавала ваша ініцыятыўная група, прадракалі, што будаўніцтва закончыцца “пшыкам”…
Віктар Талмачоў: Так! Улады праігнаравалі 8 тысяч подпісаў пасажыраў з усіх куткоў Беларусі, сабраных “супраць”. Затое першая частка ўказа Лукашэнкі №52 “Аб будаўніцтве шматфункцыянальнага комплекса” была выкананая. Аднак зараз ясна, што разбурэнне “Маскоўскага” сталася маштабнай транспартнай інфраструктурнай катастрофай. Усё выглядала невыгодным для Беларусі і раней – расейцы абяцалі кампенсацыю за знос у 17 млн даляраў, а вакзал зараз каштаваў бы ўсе 30! Гэта без уліку будучай амартызацыі. Самае непрыемнае – арэндная плата ў паўтара даляра за квадратны метр, калі ўсё-ткі ён быў бы пабудаваны. І гэта ў цэнтры сталіцы! То бок, „Газпрам”, калі што, будзе плаціць мізэрную суму ў 300 тысяч даляраў у год. А кошт перасадак мільёна пасажыраў, што абслугоўваў “Маскоўскі”, у 4 разы болей – млн 200 тысяч “зялёных”. Між іншым, паводле нашага Грамадзянскага кодэкса, такая дамова можа быць аднабакова скасаваная. Менск мусіць вярнуць сабе “Маскоўскі”.
За праект тады прыгажуна-вакзала вядомы архітэктар Мікалай Навумаў атрымаў Дзяржаўную прэмію асабіста з рук Лукашэнкі і 5 міжнародных узнагарод.
Віталь Сямашка, Беларускае Радыё Рацыя, Менск,
Фота аўтара
