Прафесару Адаму Мальдзісу – 85
7 жніўня аднаму з найразумнейшых людзей нашай краіны, энцыклапедысту беларускіх гуманітарных ведаў, доктару філалагічных навук, прафесару, віднаму дзеячу нацыянальнай культуры, вядомаму вучонаму ў самых шырокіх міжнародных колах, інтэлігенту Адаму Мальдзісу спаўняецца 85 гадоў.
Нарадзіўся Адам Мальдзіс у сялянскай сям’і ў невялічкай вёсцы Расолы, якая на той час уваходзіла ў склад Ашмянскага павета, зараз гэта Астравецкі раён. Дзяцінства прыпала на гады Другой сусветнай вайны. Таму пасля некалькіх урокаў ў вясковага настаўніка веды дабываў самастойна. У 1956 годзе скончыў аддзяленне журналістыкі БДУ. Некалькі гадоў працаваў сакратаром Радашковіцкай раённай газеты. У 1962 годзе скончыў аспірантуру пры Інстытуце літаратуры ім. Я. Купалы АН БССР. І з гэтага часу Адам Мальдзіс назаўсёды звязаў сваё жыццё з навукай, з навукова-даследчыцкай дзейнасцю. Былі напісаны і абаронены кандыдацкая і доктарская працы, напісана і таксама паспяхова абаронена дысертацыя і атрыманы атэстат прафесара. Так з’явіўся ў Беларусі навуковец, якога многія даследчыкі называюць паўнамоцным прадстаўніком беларускай культуры: за доўгія гады творчай працы ён выступаў на дзясятках міжнародных форумах навукоўцаў, чытаў лекцыі у еўрапейскіх універсітэтах, арганізоўваў з’езды славістаў, браў удзел у сотнях канферэнцый і “круглых сталоў”.
Адам Мальдзіс і Вячаслаў Чамярыцкі на беларуска-італьянскай канферэнцыі, прысвечанай Францыску Скарыну, Венецыя, 21 кастрычніка 1992 года.
Адам Мальдзіс пачынаў як даследчык літаратуры XIX стагоддзя. Яго кніга “Творчае пабрацімства” (1966) пра беларуска-польскія літаратурныя сувязі змяшчае мноства новых фактаў, здабытых у айчынных і польскіх архівах, мноства свежых думак, арыгінальных даследчыцкіх назіранняў. Даследчыка адразу вызначала комплекснасць у вывучэнні пытанняў літаратуры і культуры, імкненне да жывой размовы з шырокім чытачом. У кнізе “Падарожжа ў XIX стагоддзе” (1969) ім пададзены партрэты пісьменнікаў, музыкаў, падарожнікаў, дзеячаў вызваленчага руху. Выдаў даследаванне “Традыцыі польскага Асветніцтва ў беларускай літаратуры XIX стагоддзя” (1972), “Таямніцы старажытных сховішчаў” (1974), “На скрыжавані славянскіх традыцый” (1980), “Беларусь у люстэрку мемуарнай літаратуры XVIII ст.: Нарысы быту і звычаяў” (1982, перавыдадзена ў абноўленым выглядзе 2001), “З літаратуразнаўчых вандраванняў” (1987), “Францыск Скарына як прыхільнік збліжэння і ўзаемаразумення людзей і народаў” (1988). Сумесна з літоўскай даследчыцай Альмай Лапінскене выдаў манаграфію “Перазовы сяброўскіх галасоў»”(1988), дзе ўпершыню было паказана літаратурнае ўзаемадзеянне двух народаў ад старажытнасці да нашага часу. Пазней выйшлі яго кнігі “І ажываюць спадчыны старонкі: Выбранае” (1994), “Белорусские сокровища за рубежом” (2010) і многія іншыя.
Рыгор Барадулін, Адам Мальдзіс, Вячаслаў Рагойша, Анатоль Наліваеў і сядзіціць Сяргей Панізьнік
Сардэчна віншуем Адама Восіпавіча са слаўным юбілеем. І жадаем яму здароўя і творчых сіл.
Сяргей Чыгрын і Адам Мальдзіс, 2016 г.
Беларускае Радыё Рацыя
