Дзе Максім Багдановіч навучыўся гаварыць па-беларуску?
Вядома, што Максім Багдановіч у Беларусі пражыў пяць першых гадоў жыцця і паўгады перад апошняй паездкай у Ялту, дзе памёр. Паэт жыў і памёр на чужыне. Вядома, што беларускую мову ён вывучаў па кнігах і слоўніках. Але дзе Максім Багдановіч пачуў жывое беларускае слова?
Адбылося гэта ў вёсцы Вяззе, якая вядомая з 16 ст. як дзяржаўнае сяло Свіслацкай воласці Менскага павета Вялікага княства Літоўскага. З 1793г. у складзе Расейскай імперыі, з 1975г. у Ігуменскім павеце Менскай губерні.
У вёсцы Вяззе вясной-летам у 1895 годзе Марыя Багдановіч разам з дзецьмі (Вадзімам, Максімам, Львом) правяла некалькі месяцаў у гасцях у сваёй старэйшай сястры Стэфы і яе мужа Франца Секяржыцкага, які працаваў лясніком у мясцовага пана Дарагана. Жылі Секяржыцкія з трыма сынамі ў вялікім драўляным доме, мелі сваю гаспадарку.
У фондах Літаратурнм музеі Максіма Багдановіча ў Менску захоўваецца перапіска Адама і Марыі Багдановіч, якая вялася падчас гасцявання ў вёсцы Вяззе. Адам Багдановіч у гэты час знаходзіўся ў Гародні.
Маці паэта – Марыя Багдановіч (Мякота)
У сваіх лістах Марыя Багдановіч распавядае пра здароўе і паводзіны дзяцей, а таксама пра штодзённае жыццё ў вёсцы Вяззе. З гэтых лістоў вынікае, што менавіта ў вёсцы Вяззе Максім Багдановіч навучыўся гаварыць па-беларуску, пра гэта сведчыць ліст Марыі Багдановіч ад 29 мая 1895 года, дзе яна піша пра дзяцей: “Вот только плохо, что стали говорить по-белорусски и иногда такое словечко выпалят, что хоть сквозь землю провались”.
Бацька паэта Адам Багдановіч – этнограф
Негатыўнае стаўленне да беларускай мовы ў лісце маці паэта, Марыі Багдановіч сведчыць пра агульную атмасферу ў тагачасным грамадстве і палітыку русіфікацыі, якая праводзілася ў Расейскай імперыі ў дачыненні да беларускай мовы.
Паліна Сцепаненка, Беларускае Радыё Рацыя
Паводле кнігі Архіўныя матэрыялы да жыцця і творчасці Максіма Багдановіча. Сшытак 1. Мн., 1996, ст.59
Фотаздымкі з фондаў Літаратурнага музея Максіма Багдановіча ў Менску
Глядзіце таксама
