Факсімільнае выданне першага „Буквара” рыхтуе НББ
Нацыянальная бібліятэка Беларусі рыхтуе маштабны праект да 400-годдзя першага „Буквара”, што адзначаецца ў 2018 годзе, да выдання якога маюць дачыненне беларусы. Аб гэтым паведаміў на прэс-канферэнцыі дырэктар Нацыянальнай бібліятэкі Раман Матульскі.
Мэта праекта – вывучэнне, факсімільнае ўзнаўленне і папулярызацыя выдання. „Буквар” выйшаў у свет у 1618 годзе. Цяпер у свеце ёсць усяго два экзэмпляры гэтай кнігі. Адзін, няпоўны, знаходзіцца ў Каралеўскай бібліятэцы Даніі. Другі ў поўным аб’ёме захоўваецца ў закрытай бібліятэцы ў Лондане Мідэл Тэмпл. „Буквар” выдадзены на царкоўна-славянскай мове. Выданне вельмі рэдкае, яго практычна ніхто не вывучаў, беларускія даследчыкі атрымалі такую магчымасць.
На тэрыторыі Беларусі не захавалася ніводнага экзэмпляра. „Буквары” былі недарагімі выданнямі, прызначаліся для навучання і хутка прыходзілі ў непрыдатны стан з-за пастаяннага карыстання.
Першая ў свеце кніга пад назвай „Буквар” выдадзена ў 1618 годзе ў друкарні Віленскага Свята-Духава праваслаўнага брацтва. Гэта было адно з найстаражытнейшых беларускіх выдавецтваў у Вялікім Княстве Літоўскім, якое выпускала кнігі на царкоўнаславянскай, старабеларускай і польскай мовах. Вялікая верагоднасць таго, што адным з яе аўтараў быў Мялецій Сматрыцкі, вядомы рэлігійны дзеяч Беларусі і Украіны, які праз год выпусціў „Грамматику”.
Такое адкрыццё, калі аўтарства першага ў Еўропе выдання, вызначанага як „Буквар”, належыць беларусам, дае магчымасць пазіцыянаваць Беларусь як краіну з багатымі традыцыямі, значнымі дасягненнямі ў адукацыйнай сферы. Гэта дае магчымасць паказаць багатую спадчыну краіны, як гэта было ў выпадку святкавання 500-годдзя беларускага кнігадрукавання ў 2017 годзе, сказаў Раман Матульскі. Акрамя таго, ёсць і прагматычны момант: у рэспубліцы ідзе работа над стварэннем новых падручнікаў, і вывучэнне першакрыніцы таксама важна.
Праект па факсімільным выданні падтрыманы бібліятэкай Мідэл Тэмпл, пасольствам Вялікабрытаніі ў Беларусі, пасольствам Беларусі ў Вялікабрытаніі, Міністэрствам адукацыі Беларусі, Белінвестбанкам, прадстаўніцтвам Еўрапейскага банка рэканструкцыі і развіцця ў Беларусі.
Як адзначыў старшыня праўлення ААТ „Беларускі банк развіцця і рэканструкцыі „Белінвестбанк” Андрэй Брышцелеў, гэта не адзіны праект, які рэалізаваны за больш як восем гадоў супрацоўніцтва з НББ. У ліку значных мерапрыемстваў ён назваў выстаўку карпаратыўнай калекцыі банка ў НББ, якая прадставіла работы беларускіх аўтараў. Акрамя таго, з шэрагам ВНУ рэалізуецца праект па магчымасці доступу студэнтаў да рэсурсаў бібліятэкі, абмінаючы этап афармлення білета чытача
