У Полацку археолагі адшукалі ўнікальнае падзямелле
У Полацку пад сценамі Спаса-Праабражэнскага храма XII стагоддзя, навукоўцы выявілі склеп, які калісьці засыпала пры абрушэнні часткі сцяны, і толькі цяпер, падчас правядзення маштабных раскопак, археолагі выявілі ўнікальнае памяшканне храма.
Нічога падобнага ў іншых цэрквах таго часу эксперты не знаходзілі, паведамляе тэлеканал ОНТ. Пакой памерам больш за 10 квадратных метраў – знаходка, якую ніяк не чакалі адкапаць археолагі ля сцен Спаса-Праабражэнскага храма. На тысячы кіламетраў вакол – гэта першы прыклад падземнага збудавання такога роду.
«Гэта абсалютна ўнікальная рэч, ад Ноўгарада да Кіева, ад Полацка да Уладзіміра – мы ніколі не сустракалі нічога падобнага», – распавёў Яўген Торшын, загадчык сектара архітэктурнай археалогіі Дзяржаўнага Эрмітажа.
Хто быў заказчыкам будаўніцтва падзямелля ў навукоўцаў сумневаў няма – сама Еўфрасіння: цагляны мур – такі ж, як і ў храме, пабудаваным па яе замове. Але вось для чаго ўзводзілі склеп? Пакуль загадка. Асноўная версія – для малітваў і адзіноты. Здагадка аб пахаваннях не пацвердзілася: парэшткаў не знайшлі. Валанцёры ўручную перабіраюць кожны сантыметр зямлі.
Гэта першыя вялікія даследаванні ля сцен старажытнага храма. Навукоўцы вывучаюць тэрыторыю ў 40 квадратных метраў, капаюць ўжо тры месяцы. Знаходкі пацвердзілі здагадкі археолагаў, першапачаткова царква была большай, прыкладна на 40%. Знойдзеныя парэшткі старога падмурка. Частка будынка пацярпела і незваротна была страчана ў сярэдзіне XVII стагоддзя. Аб былой велічы кажуць артэфакты: фрагменты фрэсак і прадметы з бронзы XII стагоддзя.
Пасля рэстаўрацыйных работ на падмурак ўсталююць сучасную гідраізаляцыю і нанясуць асаблівую тынкоўку, каб абараніць фрэскі ад вільгаці. Затым, калі скончаць ўсе даследаванні, выяўлены склеп, хутчэй за ўсё, закапаюць. А для турыстаў створаць спецыяльную графічную мадэль. Але канчатковага рашэння пакуль няма.
