Агляд прэсы: адзін з тысячы?!
Беларусь: 18 гадоў для Сяргея Ціханоўскага. Макрон у гасцях у Орбана – які сэнс сустрэчы? Якое значэнне мае рэзалюцыя ААН па клімаце? Падрабязнасці свежых матэрыялаў замежнай прэсы даведаемся ў аглядзе Вольгі Сямашкі.
Беларускі блогер Сяргей Ціханоўскі, муж лідара апазіцыі Святланы Ціханоўскай, прысуджаны да 18 гадоў турэмнага зняволення. 43-гадовы блогер адпраўляецца ў папраўчую калонію за «падрыхтоўку і арганізацыю масавых беспарадкаў» пасля прэзідэнцкіх выбараў 2020 году. На думку каментатараў, гэта чарговы знак таго, як моцна аддалілася Беларусь пры Лукашэнку ад дэмакратычных стандартаў.
«ЕЗ павінен задзейнічаць усе наяўныя рычагі», – заклікае нямецкая газета Die Welt.
«Трэба ўвесь час аказваць эканамічны і палітычны ціск, ізаляваць, выключаць, здраджваць астракізму. Паняцце «дзяржава-ізгой» (па-ангельску: outlaw states) было ўведзена ва ўжытак Джонам Ролзам, адным з выбітных мысляроў XX стагоддзя. Сёння гэтае паняцце некалькі дыскрэдытавана, паколькі яно выкарыстоўвалася ў сваіх інтарэсах урадам Злучаных Штатаў. Аднак часам сумнеўнае выкарыстанне тэрміну зусім не адмяняе яго сэнс і значэнне. У дачыненні да рэжыму Лукашэнкі тэрмін прыдасца як найлепш: гэта – дзяржава-ізгой у цэнтры Еўропы XXI стагоддзя. Менавіта так да яе і трэба ставіцца», – падкрэслівае нямецкае выданне.
Прэзідэнт Францыі Эманюэль Макрон сустрэўся ў Будапешце з венгерскім прэм’ерам Віктарам Орбанам. Бакі выявілі гатоўнасць да ўзаемнага супрацоўніцтва, нягледзячы на існуючыя адрозненні. Макрон намякнуў на тое, што Парыж можа пайсці насустрач Будапешту ў пытанні міграцыйнай палітыкі. Пры гэтым французскі прэзідэнт указаў на тое, што Венгрыя да гэтага часу не ссунулася са сваёй пазіцыі па пытанні прынцыпу вяршэнства права, а таму, заявіў Макрон, «аб выдзяленні краіне сродкаў з еўрапейскага фонду па аднаўленні эканомікі ад наступстваў пандэміі пакуль казаць не даводзіцца».
«Пры дапамозе падобных сустрэч бакі спрабуюць выйсці з-пад цвёрдай далоні Берліну», – такое меркаванне выказвае французская газета Contrepoints.
«Для Цэнтральнай і Усходняй Еўропы, і ў першую чаргу Польшчы і Венгрыі, падобныя сустрэчы ўяўляюць шанец стварыць своеасаблівую процівагу адносінам з Берлінам. Новы ўрад Германіі, які ставіць у аснову прынцып вяршэнства права і абарону правоў ЛГБТ, напэўна куды менш прыхільна настроены ў дачыненні да гэтых краін, чым партыя ХДС пры Ангеле Меркель. Для Францыі гаворка ў першую чаргу ідзе аб падрыхтоўцы да старшынства ў ЕЗ, аднак перамовы відавочна сведчаць і аб іншых амбіцыях. Ці не спрабуе Францыя пашырыць свае дыпламатычныя адносіны дзеля таго, каб набыць большую вагу ў процівагу Германіі? На карысць гэтага кажа той факт, што Парыж надае адмысловую ўвагу краінам, змешчаным у сферы германскага эканамічнага ўплыву», – адзначае французскае выданне.
Пастаянны прадстаўнік ЗША пры ААН Лінда Томас-Грынфілд заявіла, што «Расея падвяла ўвесь свет», не даўшы Савету бяспекі прыняць рэзалюцыю па клімаце. 13 снежня Масква наклала вета на дакумент, прапанаваны Ірландыяй і Нігерам. Тэкст дакумента мусіў зацвердзіць змяненне клімату як пагрозу для міжнароднай бяспекі, і змяшчаў заклік ўлічваць гэты факт пры распрацоўцы стратэгій ААН па прадухіленні канфліктаў. У Генасамблеі ініцыятыву падтрымалі больш за палову краін-удзельніц, у Савеце Бяспекі «за» выступілі прадстаўнікі 12 дзяржаў з 15. Супраць выказаўся толькі адзін пастаянны сябра — Расея, якую падтрымала Індыя, а вось Кітай устрымаўся.
Амерыканская газета The New York Times адзначае, што ў апошнія гады Расея актыўна выкарыстоўвала права вета ў Савеце бяспекі, каб не даваць заходнім дзяржавам умешвацца ва ўнутраныя справы суверэнных дзяржаў. Так, у 2011 годзе Масква не падтрымала ініцыятыву па ўмяшанні ў лівійскі канфлікт.
«Раней Савет бяспекі ўжо прымаў рэзалюцыі, звязаныя з уздзеяннем навакольнага асяроддзя на бяспеку», – піша газета Associated Press. Аднак гэтыя рашэнні былі прывязаны да канкрэтных рэгіёнаў: афрыканскіх і блізкаўсходніх краін. Ініцыятыва Ірландыі і Нігера магла стаць першым дакументам ААН, які вызначае ключавую ролю кліматычных змен у сферы міжнароднай бяспекі. Але «такі падыход стаў бы бомбай запаволенага дзеяння», – прыводзіць словы постстаршыні Расеі Васіля Небэнзі амерыканскае выданне ABC News .
«Маці Патарыяны» – пісьменніца Джоан Роўлінг раскрытыкавала чарговую праяву «новай этыкі», – паведамляе брытанская газета The Times. Пісьменніца абурылася рашэннем шатландскай паліцыі запісваць пол гвалтаўніка па ягоным жаданні. Плануецца, што мужчын, якія здзейснілі злачынства, будуць рэгістраваць як жанчын, калі яны сябе так ідэнтыфікуюць. Джоан Роўлінг параўнала сітуацыю з раманам-антыўтопіяй Оруэла.
Цытуючы «двухдумнасць» з рамана Джорджа Оруэла «1984», прыём, калі ў грамадзян выклікаюць супярэчлівыя ідэі, каб адбіць у іх здольнасць думаць рацыянальна і кідаць выклік дзяржаве, Роўлінг твітнула: «Вайна – гэта мір. Свабода – гэта рабства. Невуцтва – гэта свабода. Гвалтаўнік з чэлесам – гэта жанчына», і ў чарговы раз спарадзіла бурную дыскусію ў сацыяльных сетках.
Памочнік галоўнага канстэбля Гэры Рычы далажыў, што ёсць некалькі сцэнарыяў, пры якіх гвалтаўнік можа быць запісаны жанчынай, у тым ліку калі згвалтаванне здзяйсняе «чалавек, народжаны мужчынам, але які ідэнтыфікуе сябе як жанчына, не маючы пры гэтым поўнага пасведчання аб прызнанні полу».
Пры гэтым палітыка шатландскай паліцыі ўжо выклікала нараканні, калі былы сакратар юстыцыі Шатландскай нацыянальнай партыі дэпутат Кені Макаскіл пацікавіўся, як паліцыя мае намер змагацца са згвалтаваннямі па новых законах, якія закліканы аблегчыць жыццё людзям з самаідэнтыфікацыяй іншага полу, і чые словы цытуе брытанскае выданне: «Я прапрацаваў юрыстам дваццаць гадоў, а сакратаром юстыцыі – амаль восем. За гэты час я пабачыў дастаткова прававых неспадзяванак, але гэтая сітуацыя ўяўляе небяспеку. Тыповы выпадак, калі догма аказваецца вышэй за здаровы сэнс. Будуць пакутаваць жанчыны-зняволеныя, а важная статыстыка злачынстваў не дасць ніякай карысці».
Агляд сусветнай прэсы падрыхтавала Вольга Сямашка
