Агляд прэсы: агульны назоўнік
На польска-беларускай мяжы сотні людзей размясціліся лагерам у зімовых лясах. Германія і Польшча: пацяпленне адносінаў. Іран: чарговая кара суперніка рэжыму. Карупцыйны скандал у ЕЗ: што далей? Падрабязнасці свежых матэрыялаў замежнай прэсы.
«Сотні ўцекачоў былі вымушаныя размясціцца ва ўмовах марозу ў імправізаваных намётах на мяжы Польшчы з Беларуссю. Справаздачы няўрадавых арганізацый і праваабарончых груп аб абыходжанні з мігрантамі паступаюць у той час, калі нацыянальныя суды ЕЗ і Польшчы асудзілі практыку незаконнага адціскання бежанцаў», – паведамляе міжнароднае выданне The National.
«Амаль у 100 выпадках Еўрапейскі суд па правах чалавека прызнаў, што Польшча не мела рацыі, выштурхоўваючы людзей у Беларусь на той падставе, што гэта магло парушыць забарону катаванняў і бесчалавечнага абыходжання. Еўрапейскі суд па правах чалавека абавязаў польскія ўлады не вяртаць людзей у Беларусь, палічыўшы, што гэта можа парушаць забарону катаванняў і бесчалавечнага абыходжання. У судзе ў Страсбурзе знаходзіцца мноства спраў па гэтых пытаннях. Адносіны паміж Варшавай і Менскам пагоршыліся ў 2021 годзе, калі Польшча абвінаваціла ўсходняга суседа ў арганізацыі міграцыйнага крызісу на сваёй мяжы. У мінулым годзе ўсплёск міграцыі з Блізкага Усходу і Афрыкі праз Беларусь спарадзіў гуманітарны крызіс, які, паводле Польшчы і ЕЗ, быў наўмысна створаны Менскам у спробе дэстабілізаваць блок. Беларусь неаднаразова адмаўляла завоз людзей і іх перацісканне праз мяжу. У сувязі з ростам праблем бяспекі ў сувязі з вайной ва Украіне Варшава заяўляе, што адзначае рост актыўнасці мігрантаў на беларускай мяжы. Гэта прывяло да таго, што Польшча пабудавала сталёвую сцяну ўздоўж сваёй мяжы з саюзнікам Расеі Беларуссю, каб паспрабаваць стрымаць незаконнае перасячэнне тэрыторыі ЕЗ. Гэты крок перамясціў акцэнт кантрабандыстаў на балканскі маршрут у паўднёва-ўсходняй Еўропе, дзе рэзка павялічылася прыбыццё людзей і які цяпер з’яўляецца асноўным шляхам міграцыі ў ЕЗ. І хаця сцяну раскрытыкавалі гуманітарныя арганізацыі, аднак яна працуе. Колькасць штодзённых спроб нелегальных перасячэнняў з Беларусі, пра якія паведамляе Памежная служба Польшчы, у апошнія тыдні рэгулярна перавышае 100», – піша міжнароднае выданне.
На сустрэчы прэзідэнтаў ФРГ і Рэспублікі Польшча, якая адбылася ў Берліне – Франка-Вальтэра Штайнмаера і Анджэя Дуды – абодва лідары падкрэслілі агульнасць сваіх дзяржаў. Як заявіў Дуда, згода Берліна размясціць на тэрыторыі Польшчы зенітныя ракетныя комплексы Patriot, якія належаць ФРГ, – гэта значны жэст саюзніцтва. «У нямецка-польскіх адносінах назіраецца разрадка – пра гэта кажуць не толькі цёплыя словы, але і факты, да прыкладу – кадравыя прызначэнні», – адзначае нямецкая газета Die Welt.
«Характэрна, што ў дыялогу з Франкам-Вальтэрам Штайнмаерам Дуда абраў вельмі прыязны тон. І, вядома, тут не варта прымяншаць значнасць навіны пра тое, што ў Польшчы будуць размешчаны наяўныя ў Нямеччыне зенітныя ракетныя комплексы Patriot. Калі ж на тэрыторыі Польшчы будуць і нямецкія вайскоўцы, то з улікам вельмі няпростай гісторыі нямецка-польскіх адносін гэта стала б знакам вялікага даверу. Тым больш што новым амбасадарам Рэспублікі Польшча ў Нямеччыне прызначаны Дарыюш Паўлас – дасведчаны дыпламат, які лічыцца ўвасабленнем разважлівасці і стрыманасці», – канстатуе нямецкае выданне.
У Іране прыведзены ў выкананне другі смяротны прысуд, вынесены ў сувязі з пратэстамі супраць рэжыму, якія працягваюцца ўжо без малога тры месяцы. Паводле версіі суда, 23-гадовы Маджыд-Рэза Р. забіў нажом двух сілавікоў. Як паведамляюць ведамствы, асуджаны быў публічна павешаны. У спісе прыгавораных да пакарання ёсць і іншыя дэманстранты. «Улады будуць і далей дзейнічаць з выкарыстаннем жорсткіх мераў», – прагназуе нідэрландская газета De Volkskrant.
«На фасадзе рэжыму, можа быць, і з’явіліся дробныя расколіны, але падмурак яго па-ранейшаму трывалы і непахісны. Сотні тысяч чальцоў Корпуса вартавых ісламскай рэвалюцыі – элітнага ваенна-палітычнага фармавання, цесна звязанага з бізнесам, – гатовыя ўсімі сіламі абараняць сістэму, якой яны абавязаны сваім дабрабытам. Такім чынам, хуткіх перамен чакаць не даводзіцца, хоць, вядома, цепліцца слабая надзея на тое, што ў канчатковым выніку пратэсты прывядуць да зменаў. З кожным арыштам, з кожнай новай смерцю прорва паміж каршакамі ва ўладзе і людзьмі, якія адважыліся паўстаць супраць іх, будзе станавіцца ўсё глыбей», – падкрэслівае нідэрландскае выданне.
Пасля арышту Евы Кайлі Еўрапарламент абмяркоўвае прымусовую адстаўку адхіленай ад пасады віцэ-старшыні. Кажуць, што Кайлі прымала грошы ад Катара, каб уплываць на рашэнні ЕЗ. Пракуратура Бельгіі абвінавачвае яе і іншых падазраваных сярод іншага ў карупцыі і стварэнні злачыннай арганізацыі. «Катар карыстаецца любой магчымасцю паляпшэння ўласнага іміджу», – адзначае аўстрыйская газета Der Standard.
«Маленькі, але неверагодна багаты эмірат Катар першым праклаў шлях, якім зараз ідуць і іншыя краіны Персідскага заліва: вялізная колькасць грошай укладваецца ў паляпшэнне іміджу і наладжванне міжнародных кантактаў. Хоць гэтая стратэгія не абавязкова парушае крымінальнае заканадаўства, але яна хутка выходзіць за мяжу таго, што ў Еўропе павінна лічыцца проста этычна непрымальным. Спосабы, якімі дзейнічае Катар, вядомыя: укладваць грошы па ўсім свеце ва ўсё, што толькі магчыма (спорт, культуру, нерухомасць, прамысловасць), падаваць у Катары пляцоўку інстытутам і кампаніям з іншых краін свету і выбудоўваць імідж гэтакай «арабскай Жэневы». Так, менавіта ў Катары праходзілі перамовы паміж ЗША і Талібанам, менавіта Катар выступае пасярэднікам паміж Ізраілем і ХАМАС», – адзначае аўстрыйскае выданне.
Агляд сусветнай прэсы падрыхтавала Вольга Сямашка