Агляд прэсы: Расея губляе ўплыў, падтрымліваючы Лукашэнку



Пандэмія каронавірусу падкасіла не толькі рэшткі аўтарытэту Лукашэнкі, але і наўпрост уплывае на перафарматаванне заходняй палітыкі. Расея імкліва губляе свой уплыў падтрымкай дыктатара ў Беларусі, улады ў Кыргызстане і няздольнасцю спыніць канфлікт у Нагорным Карабаху.

Падрабязнасці свежых артыкулаў замежнай прэсы даведаемся ў аглядзе Кастуся Багушэвіча:

– Крызіс, выкліканы пандэміяй, ясна набліжае глабальны канфлікт. Асноўная лінія падзелу праходзіць паміж дэмакратыямі ранейшага тыпу, пабудаванымі ў першую чаргу на чаканні свабоды, і тыраніямі наступнага пакалення, якія шукаюць поўнага кантролю і прывілеяў, спалучаючы традыцыйную ўладу з новымі тэхналогіямі лічбавай рэвалюцыі, — піша аўтар польскай газеты Rzeczpospolita Марэк Ціхоцкі. Дастаткова параўнаць, як сёння Кітай змагаецца з пандэміяй каранавірусу і як з ёй змагаюцца Злучаныя Штаты. Дэмакратыі, нават самыя магутныя, у наш час усё больш адштурхоўваюцца ад абароны і паглыбляюць унутраныя ўзрушэнні. З гэтага пункту гледжання немінучая перамога на выбарах дэмакратычнага кандыдата Джо Байдэна над Дональдам Трампам не абавязкова азначае станоўчы прарыў. Гэта сітуацыя, аналагічная нашай у Польшчы і ў многіх іншых дэмакратычных краінах Еўропы. Сваёй культурнай контррэвалюцыяй нацыянальныя папулісты не толькі выклікалі абурэнне старога ліберальнага класу, але і выклікалі хуткую эвалюцыю заходняй палітыкі. Сучасныя амерыканскія дэмакраты і іх палітычная праграма мала падобныя на тое, што мы ведаем з часоў легкадумнага Біла Клінтана ці нават залатавуснага Барака Абамы. Барацьба ўзмацняецца і ёсць шмат прыкмет таго, што пасля магчымай перамогі Байдэна дэмакраты пачнуць „палітыку аднаўлення”, напрыклад, пачынаючы з пашырэння Вярхоўнага суда, каб аднавіць сваю страчаную перавагу над кансерватыўнымі суддзямі. Гэта ўнутраная барацьба ў Амерыцы відавочна паўплывае на сітуацыю ў Еўропе, дзе палітыка не ў лепшым стане. Але ў рэшце рэшт, змагаючыся з трампізмам і яго вытворнымі, дэмакраты і лібералы не зменяць свой жорсткі курс супраць тыраніі наступнага пакалення ў свеце. Яны будуць працягваць разглядаць Кітай як найбольшую пагрозу Захаду, расейцаў як тых, хто маніпулюе заходнімі выбаршчыкамі, а Эрдагана як чалавека, які вырашыў стаць новым султанам. Такім чынам, яны будуць накіроўваць Захад да непазбежнага канфлікту, адначасова спрыяючы яго ўсё больш глыбокім унутраным узрушэнням і зменшанай здольнасці мабілізавацца ў надзвычайных сітуацыях. Такім чынам, калі будучыня нагадвае аб вяртанні старой халоднай вайны, але на гэты раз з Кітаем, дык Захад унутрана ўсё горш да гэтага падрыхтаваны, — лічыць польскі журналіст.

У самаабвешчанай расейскай сферы ўплыву Расея свой уплыў губляе. Адначасовыя крызісы ў Беларусі, Цэнтральнай Азіі і на Каўказе заспелі Крэмль знянацку, прымусіўшы яго з усіх сіл імкнуцца ўмацаваць інтарэсы Расеі ў былых савецкіх рэспубліках і падарвалі імідж прэзідэнта Уладзіміра Пуціна як майстра-тактыка на сусветнай арэне, — піша The New York Times. „Для Масквы ў гэтых канфліктах няма нічога добрага, — лічыць Канстанцін Затулін, высокапастаўлены расейскі парламентарый і саюзнік Пуціна, які спецыялізуецца на адносінах з краінамі, якія расейцы называюць „блізкім замежжам”.

Пуцін выдаткаваў гады на тое, каб ператварыць Расею ў глабальную дзяржаву, запусціўшы руку ў гарачыя кропкі ад Лацінскай Амерыкі да Блізкага Усходу, і нават умешваючыся ў прэзідэнцкія выбары ў Злучаных Штатах. Але, гадамі працуючы над дэстабілізацыяй Захаду, ён раптам апынуўся ў асяроддзі нестабільнасці; калісьці лічыўся спрытным у міжнародных справах, а цяпер, здаецца, страціў такую здольнасць”, — гаворыцца ў артыкуле. Выданне нагадвае, што „ў Беларусі Пуцін падтрымаў непапулярнага аўтакрата Лукашэнку, што павярнула грамадскую думку супраць Расеі ў краіне, якая раней была самай сяброўскай для Крамля ў Еўропе. У Кыргызстане пратэстоўцы на тым тыдні, падобна, апынуліся на мяжы звяржэння прэзідэнта Сааранбая Жээнбекава, і гэта менш чым праз паўмесяцы пасля сустрэчы з Пуціным, які паабяцаў, што „са свайго боку Расея будзе рабіць усё дзеля таго, каб падтрымаць Жээнбекава як кіраўніка краіны”. На Каўказе зацяжны канфлікт паміж Арменіяй і Азербайджанам з-за Нагорнага Карабаху на мінулым тыдні перарос у самыя жорсткія баявыя дзеянні з 90-х гадоў, пагражаючы звесці на нішто кампраміс, які дазволіў Расеі культываваць разнастайныя сувязі з рэгіёнам. Але Маскве нядаўнія падзеі ў Беларусі даюць павучальную гісторыю, якая ілюструе далікатнасць становішча Расеі сярод яе суседзяў. Тыя беларусы, якія былі добразычліва настроены ў дачыненні да Пуціна, павярнуліся супраць пасля таго, як ён падтрымаў Лукашэнку на пратэстах. Выказваецца адносна гэтага і расейскі дэпутат Затулін: „Безумоўна падтрымліваючы Лукашэнку, мы ствараем для сябе велізарную праблему ў будучыні з большасцю ці значнай часткай беларускага насельніцтва. Мы ствараем сабе праблему з іншымі беларускімі палітыкамі і грамадскімі дзеячамі, якія ўсё часцей вымушаны шукаць спагады на Захадзе. Расея хоча гэтага менш за ўсё,” — такімі словамі завяршаецца артыкул у „Нью-Ёрк Таймс”.

Беларускае Радыё Рацыя

Фота: ukrinform.ru