Артур Міхальскі: Усходняе партнёрства патрэбна „ажывіць і асвяжыць”
Падводзячы вынікі першых 10 гадоў ініцыятывы ЕЗ „Усходняе партнёрства” (УП), трэба падумаць аб тым, як яе „ажывіць і асвяжыць”. Такое меркаванне выказаў пасол Польшчы Артур Міхальскі 22 лістапада ў Менску падчас круглага стала аб перспектывах Беларусі ў рамках гэтага праекта.
Паводле яго слоў, у 2009 годзе ініцыятыва нарадзілася з глыбокага разумення важнасці суседства і стала натуральным адказам на жаданне краін СССР, які разваліўся, умацаваць сваю ідэнтычнасць.
„Цяпер мы можам ацэньваць, наколькі гэтая ініцыятывы была ўдалай, — сказаў дыпламат. — Калі параўноўваць вынікі з першапачатковымі праектамі і ідэямі, вядома, можна было зрабіць і лепш. З іншага боку, абстаноўка без гэтай ініцыятывы была б горшая. Мы разглядаем Усходняе партнёрства як паветра, як дыялог і інтэграцыю паміж Еўрапейскім саюзам і ўсходнімі партнёрамі, у якасці нармальнай і натуральнай з’явы”.
„Відавочная выснова мінулых гадоў у тым, што патэнцыял нашага суседства застаецца велізарным. Ініцыятыва вельмі дапамагае рабіць нас блізкімі партнёрамі, мадэрнізаваць і дэмакратызаваць нашы краіны, зрабіць жыццё ў пэўных дзяржавах больш прывабным”, — сказаў Міхальскі.
Пры гэтым ён падкрэсліў, што УП нельга ўспрымаць як нейкую „геапалітычную прыладу”. Трэба глядзець на яго перш за ўсё як на карысны сродак для „еўрапейскіх дасягненняў” у плане павышэння ўзроўню жыцця, адукацыі, дэмакратыі і свабод. „Менавіта так, мне здаецца, мы дасягнем лепшых вынікаў. Гэта адна з прапаноў па далейшай працы ў рамках” Усходняга партнёрства”, — сказаў дыпламат.
Другая прапанова — „больш памяркоўнасці і адкрытасці з двух бакоў”. Паводле слоў Міхальскага, раней у некаторых сталіцах УП гэты заклік успрымаўся як нейкі „ідэалагічнае гвалт”. „Але не будзе сапраўднага і канструктыўнага выніку, калі мы не зразумеем, што ў дыялогу паміж усходнімі партнёрамі і Еўрасаюзам трэба больш адкрытасці з абодвух бакоў, ад гэтага выйграе не хтосьці адзін, а ўсе”, — лічыць ён.
Пераасэнсоўваючы „Усходняе партнёрства” і думаючы пра яго будучыню, дыпламат прапаноўвае зрабіць большы акцэнт на маладзёжных абменах, адукацыйных праграмах, спрашчэнні візавага рэжыму. Міхальскі лічыць неабходным завязваць больш прамых сувязяў у пэўных сектарах эканомікі, з канкрэтнымі міністэрствамі, установамі і супольнасцямі. Таксама павінны быць паралельныя сувязі як з партнёрамі ў асобных еўрапейскіх краінах, так і ў краінах — членах ЕС. „Толькі такі падыход спараджае давер і адкрывае новае”, — перакананы пасол.
На яго думку, гэта даўно прасочваецца на польска-беларускім прыкладзе узаемаадносін. „У нас атрымліваецца даволі актыўны палітычны дыялог — людзі пасля дзесяцігоддзяў ізаляцыі і забыцця зноў адкрываюць адзін аднаго як суседзі. І для іх відавочна, што гэта суседства мае моцны патэнцыял і з’яўляецца шанцам, а не якой-небудзь пагрозай. У гэтым плане Усходняе партнёрства запрашае да змены менталітэту”, — сказаў Міхальскі.
Кіраўнік аддзела палітыкі, прэсы і інфармацыі прадстаўніцтва Еўрасаюза ў Беларусі Эвеліна Шульц падтрымала меркаванне пасла, што УП — гэта не толькі канцэпцыя, але і „набор практычных інструментаў” па працы з краінамі УП. „Думаю, мы дасягнулі бясспрэчных вынікаў у рабоце па першапачатковым фармаце Усходняга партнёрства як палітычнай асацыяцыі і эканамічнай інтэграцыі. У фармаце двухбаковага супрацоўніцтва паміж асобнай краінай і Еўрасаюзам акрамя розных дамоўленасцей у нас ёсць канкрэтныя падпісаныя дакументы”, — заявіла яна.
Таксама Шульц адзначыла плённае супрацоўніцтва на двухбаковым узроўні з грамадзянскай супольнасцю Беларусі і бізнесам.
Сваё меркаванне выказаў пасол Аўстрыі Алаізія Вергетэр: „Мы актыўна падтрымліваем праграмы” Усходняга партнёрства „і погляд беларускага боку на тое, што ініцыятыва можа быць рэфармавана, а не істотна зменена і цалкам перабудавана”.
Дыпламат адзначыла, што Аўстрыя „цэніць адносіны з Беларуссю і паказвае гэта іншым сваім еўрапейскім партнёрам”.
