Cусветная прэса пра Беларусь: беларускія маркеры
Чаго насамрэч хочуць ад Такаева Пуцін і Лукашэнка? Сапраўдныя маштабы жахаў у Беларусі. Сабаленка супраць Лукашэнкі.
Апошнім часам адбываюцца вельмі дзіўныя рэчы ў адносінах паміж Расеяй і Беларуссю, з аднаго боку, і Казахстанам, з другога, у рамках Еўразійскага эканамічнага саюза (ЕАЭС), куды ўваходзяць таксама Кыргызстан і Арменія.
Прэзідэнт Казахстана Касым-Жамарт Такаеў, выступаючы на саміце ЕАЭС, які прайшоў 24-25 мая 2023 года ў Маскве, заявіў аб непажаданасці прасоўвання палітычнай інтэграцыі пад эгідай гэтага міжнароднага эканамічнага альянсу.
«Можна толькі здагадвацца, чаму раптоўна ўзнікла такое пытанне. У сувязі з вышэйсказаным выглядае відавочным, што перамовы аб магчымасці ператварэння ЕАЭС у палітычную арганізацыю вяліся і працягваюцца ў закрытым рэжыме», – канстатуе еўрапейскі штотыднёвік Eurasiareview.
«Калі Крэмль і яго беларускі партнёр сапраўды хочуць рэфармаваць ЕАЭС у нешта, што больш адпавядала б палітычнаму духу часу пасля 24 лютага 2022 года, ім было б дастаткова дамагчыся згоды Астаны на гэта. Бо Кыргызстан і Арменія значна больш эканамічна залежныя ад Расеі, чым Казахстан, і выбар у іх быў бы значна меншы, калі б яны адвярнуліся ад Масквы. 28 траўня Аляксандар Лукашэнка выразна і публічна прапанаваў Казахстану ўвайсці ў Саюзную дзяржаву Расеі і Беларусі. Аператыўнай рэакцыі Касым-Жамарта Такаева на гэтую заяву з тандэму Пуцін-Лукашэнка не было. Цяперашні прэзідэнт Казахстана, будучы кар’ерным дыпламатам, а не публічным палітыкам, схільным да рыторыкі і эфектных жэстаў, хутчэй за ўсё палічыў за лепшае б абмяркоўваць спрэчныя пытанні з Расеяй і Беларуссю на асабістай сустрэчы з іх лідэрамі або па дыпламатычных каналах. Гэта сведчыць пра тое, што ў дадзеным выпадку магла быць нейкая паліттэхналагічная інсцэніроўка з мэтай данесці да шырокіх масаў ідэю стварэння трохбаковага палітычнага альянсу Расіі, Беларусі і Казахстана ў рамках Еўразійскага эканамічнага саюза, які пасля можа пераўтварыцца ў пашыраны варыянт Саюзнай дзяржавы Расеі і Беларусі з дадаваннем Казахстана. І цалкам верагодна, што на Астану аказваецца даволі інтэнсіўны ціск», – піша еўрапейскае выданне.
Падтрымка дэмакратыі ў сённяшняй Беларусі — справа рызыкоўная, але замежнікам цяжка зразумець сапраўдныя маштабы гэтага жаху. «Уявіце сабе, што вы аднойчы раніцай прачынаецеся і бачыце, што ў ваш дом урываецца тайная паліцыя. Збіваюць і руйнуюць дом, а потым адпраўляюць у ізалятар КДБ», – піша еўрапейскае аналітычнае выданне Euobserver.
„Ахвярамі гэтага маральнага і фізічнага знішчэння стаў Алесь Бяляцкі, літаратуразнаўца і грыбнік-аматар. Яго апошні 10-гадовы прысуд быў вынесены ў сакавіку мінулага года, праз пяць месяцаў пасля таго, як ён атрымаў долю Нобелеўскай прэміі міру 2022 года. Міжнародная праваабарончая арганізацыя Amnesty International ахарактарызавала гэты працэс як «абуральны акт несправядлівасці» і «ганебную імітацыю судовага разбору». Ёсць і Марыя Калеснікава, прафесійная флейтыстка, якая стала мастацкім кіраўніком мінскага культурнага хаба OK16. Перад прэзыдэнцкімі выбарамі ў траўні 2020 году ўвайшла ў перадвыбарчую каманду галоўнага кандыдата ад апазыцыі Віктара Бабарыкі. Ёсць і Сяргей Ціханоўскі, які ператварыў паспяховую кар’еру відэапрадзюсера і блогера ў папулярную платформу для дэмакратычнай апазіцыі чалавеку, які трымаецца ва ўладзе ў Беларусі з 1994 года. У сувязі з тым, што так шмат лідэраў апазіцыі знаходзяцца ў турме або ў выгнанні, беларусы павінны разлічваць на салідарнасць міжнароднай супольнасці, каб аказаць істотны ціск для змены ў Беларусі”, – падкрэслівае еўрапейскае выданне.
Арына Сабаленка трапіла ў сітуацыю, калі тэнісныя СМІ і ўкраінскія гульцы на працягу некалькіх месяцаў патрабавалі ад 25-гадовай чэмпіёнкі Australian Open асудзіць вайну ва Украіне. «Яна зрабіла гэта цяпер, і несумненна — гэтае рашэнне і наступная заява могуць мець сур’ёзныя наступствы для беларускай зоркі. Бо Сабаленка не толькі заявіла, што не падтрымлівае вайну, але і абрынулася на Лукашэнку, вернага саюзніка прэзідэнта Расеі Уладзіміра Пуціна», – піша аўстралійскі штотднёвік ABC.
«Заява прагучала пасля таго, як украінка Світоліна не паціснула руку Сабаленцы пасля сумеснага турніру. Пасля таго, як Сабаленка выйграла Australian Open у студзені ў якасці гульца без сцяга, з-за пастановы кіруючых органаў спорту ў 2022 годзе, Лукашэнка ўсхваляў яе поспех у інтэрнет-відэа, дадаўшы, што людзі ведалі, з якой краіны яна прыехала, нават калі яна гуляла пад нейтральным сцягам. Лукашэнка трымае Беларусь жалезнай хваткай амаль 30 гадоў. І ён нецерпялівы да тых, хто выступае супраць яго амаль 30-гадовага аўтакратычнага кіравання. Каля 95 спартоўцаў былі затрыманыя за ўдзел у мірных акцыях пратэсту, сямёра з якіх абвінавачаныя ў палітычных правапарушэннях. Больш за 120 спартоўцаў падвергліся іншым формам рэпрэсій, 35 былі выключаны са зборных. Улічваючы гісторыю расплат перад Лукашэнкам, рашэнне Сабаленкі асуджаць беларускага прэзідэнта з’яўляецца смелым. Яна на працягу некалькіх месяцаў казала, што супраць вайны ў цэлым, але адмаўлялася асудзіць дзеянні сваёй краіны і яе лідэра. Цяпер яна робіць гэта пасля няспыннага ціску з боку тэнісных СМІ і ўкраінскіх гульцоў на прэс-канферэнцыях. Лукашэнка, якога часам называюць «апошнім дыктатарам Еўропы», выкарыстоўваў спорт як палітычны інструмент. А таму застаюцца пытанні наконт таго, наколькі разумна падштурхоўваць 25-гадовую Сабаленку да публічнага меркавання аб складанай вайне, якая так далёкая ад сферы яе ведаў і патэнцыйна ставіць сябе ў непрыдатнае становішча», – задаецца пытаннем аўстралійскае выданне.
Агляд сусветнай прэсы пра Беларусь падрыхтавала Вольга Сямашка.
Беларускае Радыё Рацыя
