Праваабаронцы розных краін запусцілі кампанію #FreeViasna (абноўлена)
#FreeViasna – кампанію пад такім хэштэгам запусцілі праваабаронцы розных краін. Мэта – праявіць салідарнасць са зняволенымі прадстаўнікам праваабарончага цэнтра “Вясна” і паўплываць на іх вызваленне.
На фота злева направа: Хэза Макгіл (Amnesty international), Наталля Сацункевіч (“Вясна”), Андрэй Бастунец (БАЖ), Павел Сапелка (“Вясна”), Ілля Нузаў (FIDH)
Прэзентавалі кампанію ў Вільні 7 верасня. Яе падтрымліваюць вядомыя праваабарончыя арганізацыі розных краін: Amnesty international, FIDH (Міжнародная федэрацыя за правы чалавека), Шведская Ostgruppen, Human Rights Watch ды іншыя. Ёсць прадстаўнікі з Беларусі, сярод іх — Беларуская асацыяцыя журналістаў. Кажа яе старшыня Андрэй Бастунец:
– Калі былі затрыманыя Валянцін Стэфановіч, Алесь Бяляцкі, у гэты самы дзень адбываўся ператрус і ў офісе “Беларускай асацыяцыі журналістаў”. Таксама і мы маглі трапіць за краты, як трапілі нашы калегі. Па вялікім рахунку, у нас адзін лёс, і мы не можам застацца ў баку ад дзеянняў, каб вызваліць тых людзей, якія чвэрць стагоддзя дапамагалі іншым людзям.
Праваабаронца “Вясны” Наталля Сацункевіч адзначыла, што іх калегі не проста сядзяць, а сядзяць у бесчалавечных умовах:
– Да іх не дапускаюць адвакатаў, для шмат каго з іх ствараюць інфармацыйную блакаду, нават не прапускаюць лісты ад родных, ад сям’і. Нават на спатканні ў СІЗА, якія дазволеныя па заканадаўству, мае калегі не могуць разлічваць. Пры гэтым бытавыя ўмовы ў СІЗА на Валадарскага проста не вытрымліваюць ніякай крытыкі.
Кампанія салідарнасці стартуе 17 верасня. Менавіта ў гэты дзень спаўняецца год, як затрымалі праваабаронцу “Вясны” Марфу Рабкову. Таксама за кратамі застаюцца старшыня “Вясны” Алесь Бяляцкі, яго намеснік Валянцін Стэфановіч, юрыст Уладзімір Лабковіч, валанцёр Андрэй Чапюк. Двух зняволеных “вясноўцаў” з Гомеля ўжо пачалі судзіць — гэта праваабаронца Леанід Судаленка і ягоная памочніца Таццяна Ласіца.
Падрабязней пра кампанію і тое, як да яе далучыцца, можна прачытаць тут.
Ева Бардзілоўская, Беларускае Радыё Рацыя
***
Міжнародныя праваабарончыя арганізацыі 17 верасня запусцяць кампанію ў падтрымку сябраў праваабарончага цэнтра „Вясна”, якія знаходзяцца за кратамі. Пра гэта паведаміў прадстаўнік Міжнароднай федэрацыі правоў чалавека (МФПЧ) Ілля Нузаў 7 верасня на прэс-канферэнцыі ў Вільні.
Цяпер у зняволенні знаходзяцца старшыня ПЦ „Вясна” Алесь Бяляцкі, яго намеснікі Валянцін Стэфановіч і Уладзімір Лабковіч, каардынатар валанцёрскай службы „Вясны” Марфа Рабкова і сябры арганізацыі Леанід Судаленка, Андрэй Чапюк і Таццяна Ласіца.
„Мы плануем вялікую кампанію салідарнасці, накіраваную на тое, каб дамагчыся вызвалення вясноўцаў, — сказаў Нузаў. — Старт кампаніі 17 верасня, таму што ў гэты дзень год таму была затрыманая Марфа Рабкова”.
Паводле слоў Нузава, акрамя МФПЧ у кампаніі будуць удзельнічаць „Міжнародная амністыя”, Human Rights Watch, Сетка дамоў правоў чалавека, Беларускі дом правоў чалавека імя Барыса Звозскава, Беларускі Хельсінкскі камітэт, „Вясна” і іншыя.
„Спадзяемся, што да кампаніі ў далейшым далучыцца як мага больш арганізацый”, — сказаў Нузаў.
МФПЧ запусціла спецыяльны раздзел па Беларусі на сваім сайце belarus.fidh.org, дзе збіраецца інфармацыя аб парушэнні правоў чалавека ў краіне.
У межах кампаніі ў падтрымку затрыманых праваабаронцаў яе арганізатары заклікаюць людзей, якія хочуць выказаць салідарнасць з імі, арганізоўваць акцыі ў сваіх гарадах, садзейнічаць распаўсюджванню інфармацыі аб тым, што адбываецца ў Беларусі і пра лёс праваабаронцаў праз сацыяльныя сеткі, а таксама пісаць лісты затрыманым праваабаронцам.
Юрыст ПЦ „Вясна” Павел Сапелка адзначыў, што затрыманыя ў ліпені Бяляцкі, Стэфановіч і Лабковіч, а таксама Зміцер Салаўёў (ён пакінуў Беларусь) абвінавачваюцца ў нявыплаце падаткаў. У статусе падазраваных па гэтай справе знаходзяцца праваабаронцы Андрэй Палуда, Сяргей Сыс, Алена Лапцёнак, Віктар Сазонаў, таксама былая супрацоўніца ПЦ „Вясна” Наста Лойка і жонка Уладзіміра Лабковіча Ніна Лабковіч.
„Яшчэ некалькі чалавек былі дапытаныя ў статусе сведак. Прайшлі некалькі дзясяткаў вобшукаў, паводле нашых падлікаў, каля 50, у розных людзей, у некаторых па два разы, — сказаў Сапелка. — Вобшукі праводзіліся ў межах справы аб арганізацыі і фінансаванні групавых дзеянняў, якія прывялі да парушэння грамадскага парадку (арт. 342 КК). Сутнасць абвінавачванняў паводле арт. 243 у тым, што ні „Вясну”, ні яе супрацоўнікаў не абвінавачваюць у тым, што яны не заплацілі падаткі з уласных даходаў. Гаворка ідзе пра нявыплату падаткаў у якасці падатковага агента з тых сум, якія накіроўваліся на дапамогу іншым людзям”.
Пры гэтым, падкрэсліў Сапелка, улады яшчэ ў 2003 годзе пазбавілі ПЦ „Вясна” юрыдычнага статусу і на працягу ўсяго гэтага часу арганізацыя не магла зарэгістравацца зноў.
„ПЦ „Вясна” пазбаўлены юрыдычнага статусу, таму не можа стаць на падатковы ўлік і выплачваць падаткі”, — адзначыў ён.
Прадстаўніца „Вясны” Наталля Сацункевіч падкрэсліла: „Нягледзячы на масіраваны ўдар з боку ўладаў, „Вясна”, як і многія іншыя беларускія арганізацыі трэцяга сектара, працягвае працу. Мы працягваем дапамагаць людзям, шукаем новыя фарматы, каб гэта было бяспечна і для нас, і для людзей. Як казаў Алесь Бяляцкі, пакуль апошні вясновец будзе на волі, мы будзем працягваць нашу працу”.
Сацункевіч таксама адзначыла, што затрыманыя праваабаронцы ўтрымліваюцца „ў жудасных умовах”. „Яны сутыкаюцца з нядопускам адвакатаў, для іх ладзяць мэтанакіраваную інфармацыйную блакаду, у тым ліку абмяжоўваюць перапіску з роднымі, — сказала яна. — Марфа Рабкова зазнае псіхалагічны ціск. Ёсць і пагрозы здароўю — у СІЗА дрэнныя бытавыя ўмовы, сырасць. Многія людзі, у тым ліку і Марфа, перахварэлі на каронавірус”.
Сацункевіч таксама адзначыла, што 3 верасня ў Гомелі пачаўся суд над Леанідам Судаленкам і Таццянай Ласіцай, які праходзіць у закрытым рэжыме. „Хоць для гэтага няма ніякіх падставаў”, — падкрэсліла праваабаронца.
Старшыня Беларускага Хельсінкскага камітэта Алег Гулак звярнуў увагу на тое, што праваабарончыя арганізацыі ўспрымаюцца беларускімі ўладамі як ворагі, а іх дзейнасць — як антыдзяржаўная. „Таму нашы калегі зараз знаходзяцца за кратамі, — падкрэсліў ён. — І вельмі важна, што нягледзячы на рэпрэсіі, праца працягваецца, людзі працягваюць атрымліваць дапамогу, збіраецца інфармацыя пра рэпрэсіі. Гэта важна, таму што праблемы ў краіне нікуды не дзеліся. У краіне ледзь не кожны дзень адбываюцца затрыманні і вобшукі. Усё жывое зазнала рэпрэсіі. Мэтанакіраваная кампанія супраць грамадзянскай супольнасці з’яўляецца працягам рэпрэсій, якія вяліся супраць актыўных удзельнікаў пратэстаў. Сілавікі не могуць спыніцца і працягваюць шукаць ворагаў і бачаць іх у тых людзях, якія хочуць для краіны лепшай будучыні і лепшага жыцця для людзей”.
Спецдакладчык ААН па сітуацыі з правамі чалавека ў Беларусі Анаіс Марэн назвала сітуацыю ў Беларусі катастрафічнай. „І думаю, што яна можа пагоршыцца яшчэ больш”, — сказала Марэн.
Паводле яе слоў, 25 кастрычніка на сесіі Генеральнай асамблеі ААН яна прадставіць свой новы даклад па Беларусі. На гэты раз тэмай дакладу будуць правы жанчын у Беларусі. „У дакладзе будзе прадстаўленая інфармацыі аб парушэнні іх правоў, у тым ліку аб парушэнні правоў жанчын-праваабаронцаў”, — сказала Марэн.
БелаПАН
Глядзіце таксама
