Сусветная прэса пра Беларусь: Адстаяць сваіх
У польскай турме знойдзены павешаным беларускі бежанец. Мігранцкі крызіс на латвійска-беларускай мяжы. Будучыня Лукашэнкі.
«Кірылу Кетурку ў 2020 годзе было 16 гадоў, калі ён удзельнічаў у паслявыбарчых дэманстрацыях у Беларусі. У 2022 годзе, калі яму было 18, у яго дзверы пастукаліся ўлады. Пасля трохмесячнага ізалятару ў Гародні малады чалавек быў асуджаны на два з паловай гады хатняга арышту пад пільным наглядам паліцыі, уключаючы электронны кантроль», – піша міжнароднае выданне voxeurop.
«Калі яго павінны былі адправіць у турму пасля адбыцця года пакарання, Кірыл уцёк у Польшчу. Вясной 2023 года ён распавёў беларускаму выданню Мост, якое спецыялізуецца на міграцыі, пра свой удзел у пратэстах, яго турэмны досвед і ўцёкі. У кастрычніку Кірыл прапаў без вестак. Пазней яго знайшлі павешаным у турме ў Варшаве. Смерць Кірыла ўзрушыла ўсю беларускую дыяспару, якая пражывала ў Польшчы, а таксама выклікала шмат падазрэнняў. Кірыла арыштавалі нібыта за ўдзел у тэлефоннай махлярстве з мэтай атрымання банкаўскіх рэквізітаў. Аднак дадатковай інфармацыі аб яго меркаваным удзеле няма. Пасля бурнай рэакцыі беларусаў, якія жывуць у Польшчы, суды вырашылі распачаць расследаванне гэтага відавочнага самагубства. Гісторыя нагадвае пра цяжкую сітуацыю, з якой сутыкнуліся бежанцы і мігранты ў Польшчы. Нават пажылым людзям з капіталам, зберажэннямі або добрай працай цяжка справіцца з цяжкасцямі, якія можа пацягнуць за сабой эміграцыя. Адсутнасць міграцыйнай палітыкі ў Польшчы становіцца ўсё больш актуальнай праблемай, але новы ўрад, здаецца, не мае рашучасці зрабіць гэта прыярытэтам. Сведчаннем таму кааліцыйнае пагадненне, у якім ніхто нават не закранае гэтую тэму», – наракае міжнароднае выданне.
***
За апошнія месяцы на латвійска-беларускую мяжу прыбываюць тысячы мігрантаў з усяго свету. Большасць заходніх краін вінавацяць беларускага дыктатара Лукашэнку ў арганізацыі памежнага крызісу, які разгортваецца з 2021 года. «Кантроль на латвійска-беларускай мяжы працягваецца, а значыць растуць агароджы», – паведамляе міжнароднае выданне The World.org.
«Першая агароджа была часова ўзведзена ў адказ на ўсплёск міграцыі ў 2021 годзе. Новая агароджа большага памеру і павышае абарону на новы ўзровень.
У апошнія месяцы тысячы мігрантаў з усяго свету прыбываюць на мяжу Беларусі з краінамі Еўрасаюза, такімі як Польшча, Літва і Латвія. Большасць краін Захаду вінавацяць Лукашэнку ў арганізацыі крызісу, які разгортваецца з 2021 года. Выглядае на тое, што схема міграцыі Лукашэнкі была цалкам наўмыснай. Пасля шырокіх санкцый Еўрасаюза супраць Беларусі Лукашэнка пачаў лаяцца і ствараць міграцыйны крызіс: большасць мігрантаў спачатку адпраўляюцца ў Маскву, перш чым адправіцца на латвійска-беларускую мяжу. За апошнія месяцы латвійскія ўлады зафіксавалі рэкордную колькасць спроб перасячэнняў. Зараз адкрыты толькі адзін легальны памежны пункт, бо Расея і Беларусь – гэта адна краіна, пад адным дыктатарам. Пагаршэнне адносін паміж дзвюма краінамі абвастрыла сітуацыю на мяжы», – падкрэслівае міжнароднае выданне.
***
«Па словах Лукашэнкі, ён упэўнены, што Беларусь адновіць нармальныя адносіны з Літвой і Польшчай. Гэтыя заявы прагучалі на фоне цяперашніх недружалюбных крокаў. Міграцыйны крызіс усё яшчэ працягваецца», – піша міжнароднае выданне iSANS.
«Відаць, што Лукашэнка перайшоў да сваёй фірмовай манеры; ён ужо некалькі месяцаў пасылае сігналы, што было б нядрэнна зноў адкрыць заходні вектар. На яго думку, гэта павінна адбывацца на яго ўмовах. Відавочна, што сітуацыя, у якой Беларусь апынулася ў адным слоіку з Расеяй — з-за палітыкі, якую яна праводзіць — будзе мець катастрафічныя наступствы ў доўгатэрміновай перспектыве як для краіны ў цэлым, так і для знаходжання Лукашэнкі пры ўладзе. Ён разумее, што яго звыклая гульня (пасадзіць апазіцыянераў, пасадзіць на год-два, потым вярнуцца да палітыкі разгойдвання і гандляваць палітвязнямі) не спрацавала. Шматлікія ўчыненыя злачынствы занадта цяжкія. Метады падаўлення беларускіх пратэстаў і наступныя рэпрэсіі ацэньваюцца як злачынствы супраць чалавечнасці; і ягоная згода на выкарыстанне тэрыторыі Беларусі ва ўзброенай агрэсіі Расеі супраць Украіны практычна пазбавіла яго магчымасці весці дыялог хоць з якім-небудзь прадстаўніком цывілізаванага свету. Гэтая вайна ўжо прывяла да выдачы ордэра на арышт Пуціна. Ці выдадзены ордэр на арышт Лукашэнкі, мы яшчэ не даведаемся, але, хутчэй за ўсё, гэта пытанне часу, бо ён лічыцца паплечнікам-агрэсарам. Яго цяперашняя прастора для манеўру нашмат меншая, чым запасы, якія ён меў да 2020 года і нават да лютага 2022 года. У нейкай ступені ён спрабуе пазіцыянаваць сябе не як асобную праблему, а як частку восі зла Тэгеран-Масква-Пекін, але незразумела, якія выгоды ён атрымлівае для сябе ў такой канфігурацыі. Відавочна, што Кітай не збіраецца яго прыкрываць, бо не жадае сутыкацца з большымі праблемамі ў адносінах з Захадам, а рэпутацыя Ірана і Расеі абсалютна адназначная. Узбуджэнне крымінальнай справы супраць латвійскіх чыноўнікаў — таксама такая акцыя. Гэта рэакцыя на іх ініцыятывы прыцягнуць Лукашэнку да адказнасці за здзейсненыя ім злачынствы. І ён спрабуе зрабіць выгляд, што ў гэтую гульню могуць гуляць толькі двое. Але ягоная праблема ў тым, што вага прад’яўленых беларускім Следчым камітэтам абвінавачанняў істотна адрозніваецца ад меркаванага ордэра Міжнароднага крымінальнага суда, у які ўваходзяць амаль 130 дзяржаў, якія паважаюць прыярытэт правоў чалавека і вяршэнства права; такім чынам, акцёры знаходзяцца ў розных лігах», – іранізуе міжнароднае выданне.
Вольга Сямашка, Беларускае Радыё Рацыя
