Віктар Карняенка: Фіксуйце факты парушэнняў пры галасаванні на відэа
Пра асаблівасці сёлятняга датэрміновага галасавання падчас прэзідэнцкай кампаніі распавядае сустаршыня аргкамітэта па стварэнні грамадскай арганізацыі „За справядлівыя выбары” Віктар Карняенка.
Віктар Карняенка (Фота svaboda.org)
За два дні датэрміновага галасавання на выбарах прэзідэнта, 6 і 7 кастрычніка, яўка выбаршчыкаў склала 10,94%, паведаміла Цэнтральная камісія па выбарах і правядзенні рэспубліканскіх рэферэндумаў. З такімі тэмпамі падчас гэтых выбараў на этапе датэрміновага галасавання могуць паставіць нават рэкорд.
Датэрміновае галасаванне будзе доўжыцца да 10 кастрычніка.
Віктар Карняенка: Калі б за ўвесь час датэрміновага галасавання прагаласавала 10-13 адсоткаў, то гэта ўжо была б унушальная лічба. А 11 адсоткаў за два дні – гэта вельмі дзіўна. Бо ў датэрміновых галасаванні прымаюць удзед людзі, у якіх няма магчымасці прагаласаваць у асноўны дзень. Ніхто ніколі не паверыць, што сёняшняя сітуацыя выглядае менавіта так. Мы проста бачым спецыфіку некаторых участкаў, дзе ёсць тыя ж інтэрнаты, як, напрыклад, на ўчастку 42 Савецкага раёна Менску, дзе знаходзіцца інтэрнат фінансава-эканамічнага каледжа. Там у першы дзень датэрміновага галасавання прагаласавала больш за 13 адсоткаў. Відавочна, што тут працуе, як кажуць, дабравольна-прымусовая сістэма. Ёсць сведчанні пра прымус і пэўныя доказы на гэты конт, але пакуль камісіі, на вялікі жаль, робяць гэта беспакаранна.
РР: Некаторыя сябры ўчастковых камісій, з якімі давялося пагутарыць, распавялі, што, маўляў, ёсць шмат заявак ад людзей сталага ўросту, каб да іх са скрынямі для галасавання прыйшлі дадому. На ваш погляд, ці так гэта?
Віктар Карняенка: Людзям няма больш чаго рабіць, як толькі складаць заяўкі на галасаванне? Па папярэдняму досведу нам вядома, калі проста складаюцца спісы пенсіянераў і да іх ідуць па хатам, калі, скажам, да абеду яны самі не прыйшлі на ўчастак. Больш таго! Зафіксаваны выпадкі, калі са скрынямі ходзяць па хатах і прапануюць усім прагаласаваць… Зараз мы аналізуем другі дзень датэрміновага галасавання, але ёсць некалькі ўчасткаў, дзе істотна адрозніваюцца паказчыкі нашых назіральнікаў ад выніковых пратакольных дадзеных па колькасці прагаласаваўшых. Адсюль выснова – любымі спробамі ўлада забяспечвае яўку. Усе дадзеныя мы атрымліваем, апрацоўваем, і яны лягуць у нашу выніковую справаздачу. Бо адміністрацыйны рэсурс часам выкарыстоўваецца вельмі ўжо непрыстойна. І тыя педагогі, якія прымушаюць галасаваць студэнтаў датэрмінова, спасылаючыся на нейкія там патрэбы для гэтага, – гэта не педагогі, а махляры, якіх трэба гнаць і ад выхавання маладога пакалення, і ад выбараў, як мага далей. І некалі яны, безумоўна, панясуць пакаранне. Я хацеў бы яшчэ папрасіць усіх нераўнадушных грамадзян, якія ўбачаць парушэнні падчас выбараў, каб яны фіксавалі гэтыя факты на відэа. Гэта дапаможа ў будучым прыцягнуць да адказнасці тых, хто сёння жартуе з такімі сур’ёзнымі рэчамі.
Кастусь Заблоцкі, Беларускае Радыё Рацыя
