На ўліку КДБ
Кожны грамадзянін СССР ад самога нараджэння трапляў на нейкі ўлік. Спярша – па месцы прапіскі, потым – па месцы вучобы, потым – у складзе піянерскай арганізацыі. Камсамол, прафкам, спарткам, добраахвотная народная дружына, АСАВІЯХІМ, ваенкамат, асобы аддзел Савецкай арміі… Яшчэ быў улік у партыйнай арганізацыі для членаў КПСС і ўлік у міліцыі для правапарушальнікаў.
Але ж самым страшным было патрапіць у поле зроку савецкіх спецслужбаў. Такі ўлік за сталінскімі часамі мог скончыцца ў лепшым разе турэмным тэрмінам, а ў горшым – расстрэлам.
Цяпер архівы савецкіх спецслужбаў адкрытыя для вывучэння ва Украіне. У гэтых архівах – тысячы справаў і на нашых землякоў.
Чытаем, слухаем і ўражваемся…
Уладзіслаў Ахроменка
Справа 1981 г. “Савецкая Дзяржбяспека супраць усходніх містыкаў”
таму
Напачатку 80-ых савецкая ўлада сутыкнулася з абсалютна новымі рэлігійнымі плынямі, частка якіх прыйшла са Злучаных Штатаў, а частка – з азіяцкіх краінаў. У КГБ СССР выдатна ведалі не толькі пра адзіныя правільныя рэакцыі на замежную рэакцыйную пошасць, але і склалі падрабязны план дзеяўнняў па яе нейтралізацыі.
Справа 1981 г. “Дом творчасці Кактэбель. Антысавецкія пісьменнікі пад кантролем КГБ СССР”
таму
Каб пісьменнікі не ўпадалі ў дысідэнцтва, Савецкі ўрад спрабаваў іх падкупіць. Вось вам дармавыя кватэры. Вось “сталы замоваў” з фінскім сервілатам. А вось – Дамы творчасці, дзе вы можаце пісаць вершы пра механізатараў і партызанаў, а па вечарах дзяліцца творчым досведам і жлукціць гарэлку!..
Справа 1953 г. “Лаўрэнцій Берыя – лепшы сябра савецкіх крымінальнікаў”
таму
“Пра амністыю 1953 года большасць людзей ведае хіба што з фільма “Халодная лета 53-га года”, а таксама з расповядаў бацькоў, дзядоў і бабуль. Але ж мала хто задаваўся пытаннем – а нашто Лаўрэнцій Паўлавіч вырашыў вызваліць столькі крымінальнікаў?…”
Справа 1939 г. “Выкраданне польскага консула. Спецаперацыя НКВД па загаду Мікіты Хрушчова”
таму
Адным з першых крокаў Мікіты Сяргеевіча Хрушчова пасля прыходу яго да ўлады ў СССР стала зачыстка архіваў КГБ. Мікіта Сяргеевіч знішчаў сляды ўласных злачынстваў. Але вычысціць усе архівы Дзяржбяспекі не выпадала, бо сведчанняў тых злачынстваў было вельмі і вельмі багата…
Справа 1939 г. “Гангстэры з НКВД і іх памагатыя з Трэцяга Рэйха. Як рабавалі польскія банкі”
таму
Адным са шматлікіх наступстваў падзелу Польшчы паміж СССР і Трэцім Рэйхам у 1939 годзе стала сумеснае рабаванне польскіх банкаў камуністамі і нацыстамі. Куды там гангстэрам Дылінджэра і Аль Капонэ!
Справы 1973-77 гг. “Дарагі Леанід Ільіч Брэжнеў…”
таму
За настроямі савецкіх людзей пільна сачылі ў Камітэце Дзяржаўнай Бяспекі, але далёка не ўсё, што гаварылася пра Брэжнева на кухнях і ў піўных, трапляла ў чекісцкія справаздачы…
Справа 1981 г. “Оргіі са студэнткамі, альбо Карупцыя па-савецку”
таму
Адзін з міфаў, які цяпер актыўна прасоўваецца праз маскоўскія і…
Справа 1973 г. “Родина слышит!..”, альбо як у КГБ праслухоўвалі экстрэмістаў”
таму
Пэўныя катэгорыі савецкіх грамадзянаў сапраўды праслухоўваліся даволі рэгулярна – найперш людзі, цікавыя КГБ з пункту гледжання аператыўнай распрацоўкі….
Справа 1939 г. “НКВД СССР – адзін з арганізатараў Другой сусветнай вайны”
таму
1 верасня 1939 года Трэці Рэйх напаў на Польшчу. Праз 17 дзён Чырвоная Армія распачала “вызвольны паход” на тэрыторыю Заходняй Украіны і Заходняй Беларусі — “для абароны беларускіх і ўкраінскіх братоў”.
Справа 1941 г. “Расстрэл за намер здзейсніць злачынства”
таму
Чалавека можна судзіць не толькі за самое злачынства, але і проста за намер тое злачынства здзейсніць.