На ўліку КДБ
Кожны грамадзянін СССР ад самога нараджэння трапляў на нейкі ўлік. Спярша – па месцы прапіскі, потым – па месцы вучобы, потым – у складзе піянерскай арганізацыі. Камсамол, прафкам, спарткам, добраахвотная народная дружына, АСАВІЯХІМ, ваенкамат, асобы аддзел Савецкай арміі… Яшчэ быў улік у партыйнай арганізацыі для членаў КПСС і ўлік у міліцыі для правапарушальнікаў.
Але ж самым страшным было патрапіць у поле зроку савецкіх спецслужбаў. Такі ўлік за сталінскімі часамі мог скончыцца ў лепшым разе турэмным тэрмінам, а ў горшым – расстрэлам.
Цяпер архівы савецкіх спецслужбаў адкрытыя для вывучэння ва Украіне. У гэтых архівах – тысячы справаў і на нашых землякоў.
Чытаем, слухаем і ўражваемся…
Уладзіслаў Ахроменка
Справа 1935 г. “Неверагодныя прыгоды савецкага чэкіста і яго нявернай каханкі”
таму
Сталінскія чэкісты заўсёды лічылі сябе “першымі пасля Бога” – калі пад богам, натуральна, разумець Вялікага Правадыра.
Справа 1939 г. “Фейсбук часоў Лаўрэнція Берыі, ч. 2. Як аддавалі Вільню”
таму
За савецкім часам задушэўныя размовы на кухні, у чэргах і ў піўных паспяхова замянялі сённяшняе камунікаванне ў Фейсбуку.
Справа 1939 г. “Facebook часоў Лаўрэнція Берыі, ч. 1. “Вызвольны паход” Чырвонай Арміі”
таму
“Замеры” грамадскіх настрояў рабіліся пераважна праз агентуру.
Справа 1938 гг. “Лібералізацыя Лаўрэнція Берыі”
таму
У лістападзе 1938 года ў савецкіх спецслужбах у чарговы раз змянілася кіраўніцтва. Папярэдні наркам НКВД, таварыш Яжоў, быў пераведзены на пасаду наркама НКВТ – Народнага Камісарыяту Воднага Транспарту. Кіраўніцтва ў НКВД пераняў Лаўрэнцій Паўлавіч Берыя.
Справа 1946-47 гг. “Карта паляка эпохі Сталіна і Берута”
таму
6 ліпеня 1945 года Савецкі Саюз і Польшча падпісалі падагненне “Аб абмене насельніцтвам”.
Справа 1937 г. “Белапольскі шпіён з Беларускай брыгады Чырвонай арміі”
таму
Савецкая ўлада заўсёды асцерагалася людзей, якія маглі ўпраўляцца са зброяй. За пэўнымі абставінамі тую зброю можна было павярнуць і супраць самое савецкае ўлады.
Справа 1986-89 г. “Як брахалі пра Чарнобыльскую катастрофу. Частка 2”
таму
Пасля Чарнобыльскай катастрофы найбольшую праблему ўлады бачылі не ў радыяцыйным забруджванні, павелічэнні колькасці анкалагічна хворых ці паўторных выбухах.
Справа 1986 г. “Як брахалі пра Чарнобыльскую катастрофу. Частка 1”
таму
28 красавіка 1986 года шведскае інфармацыйнае агенцыя Tidningarnas Telegrambyra паведаміла пра раптоўнае павялічэнне радыяцыйнага фону “на ўсход ад Швецыі і Фінляндыі”.
Справа 1989-90 гг. «Гарбачоўская Перабудова з пункту гледжання КГБ СССР. Частка 2»
таму
У канцы васмідзясятых гарбачоўская перабудова, першапачаткова задуманая як касметычны рамонт…
Справа 1989-90 гг. «Гарбачоўская Перабудова з пункту гледжання КГБ СССР. Частка 1»
таму
За часамі позняга сацыялізму КГБ СССР быў збольшага ахоўнай структурай…