На ўліку КДБ
Кожны грамадзянін СССР ад самога нараджэння трапляў на нейкі ўлік. Спярша – па месцы прапіскі, потым – па месцы вучобы, потым – у складзе піянерскай арганізацыі. Камсамол, прафкам, спарткам, добраахвотная народная дружына, АСАВІЯХІМ, ваенкамат, асобы аддзел Савецкай арміі… Яшчэ быў улік у партыйнай арганізацыі для членаў КПСС і ўлік у міліцыі для правапарушальнікаў.
Але ж самым страшным было патрапіць у поле зроку савецкіх спецслужбаў. Такі ўлік за сталінскімі часамі мог скончыцца ў лепшым разе турэмным тэрмінам, а ў горшым – расстрэлам.
Цяпер архівы савецкіх спецслужбаў адкрытыя для вывучэння ва Украіне. У гэтых архівах – тысячы справаў і на нашых землякоў.
Чытаем, слухаем і ўражваемся…
Уладзіслаў Ахроменка
Справа 1940 г. «Неверагодныя прыгоды белагвардзейскага шафёра ў Іране»
таму
Адразу пасля перамогі Савецкай улады ўсе сапраўдныя, патэнцыйныя ці мяркуемыя ворагі народа, якія не здолелі ўцячы, браліся чэкістамі на адмысловы ўлік.
Справа 1948 г. “Як забівалі Сувалкі”
таму
Яшчэ з канца саракавых гадоў савецкія куратары Urządа Bezpieczeństwa татальна забіралі ў СССР ўсе справы, якія тычыліся дзейнасці калабарантаў з СССР падчас Другой сусветнай вайны.
Справа 1925 г. “Бандыты эпохі ваеннага камунізму”
таму
У 1918 годзе Леў Давыдавіч Троцкі, старшыня Рэвалюцыйнага Ваеннага Савета РСФСР, прапанаваў палітыку “ваеннага камунізму”.
Справа 1941 г. “Нацысцкая прапаганда на савецкіх пазіцыях”
таму
Другая Сусветная вайна дала моцны штрушок для прапагандысцкіх і агітацыйных тэхналогій.
Справа 1938 г. “Антысавецкая бактэрыялагічная арганізацыя”
таму
Напрыканцы 30-х гадоў Лубянка вычваралася ў стварэнні самых неверагодных антысавецкіх арганізацый.
Справа 1939 г. “Псіхалагічны гвалт як найэфектыўнейшы сродак НКВД”
таму
Савецкія чакісты выпрацавалі спраўны арсенал спосабаў уздзеяння на падследных. Самымі…
Справа 1941 г. “Фашысцкая агітацыя ў зводках Саўінфармбюро”
таму
6 ліпеня 1941 года старшыня Вярхоўнага Савета СССР Міхаіл Калінін…
Справа 1920 г. “Як расстрэльвалі ў Дзянікіна”
таму
Словазлучэнне “Белая гвардыя” выклікае ў памяці цэлы шэраг мастацкіх асацыяцый:…
Справа 1946 г. “Уцёкі з СССР: Чарнігаў-Берасце-Варшава-Ліон
таму
Адразу пасля заканчэння Другой сусветнай вайны ў СССР пацягнуліся цягнікі з рэпатрыянтамі – былымі грамадзянамі Расейскай Імперыі і СССР, якія з розных прычынаў апынуліся ў краінах Заходняй Еўропы.
Справа 1941 г. “Нашчадак магілеўскага шляхецкага роду і “турэмная наседка” НКВД”
таму
Шляхецкі род Янсанаў швэцкага паходжання вядомы на Магілёўшчыне з ХVII стагоддзя.