Алег Латышонак: Дзеянні „Бурага” – гэта злачынства
У Цэнтры праваслаўнай культуры ў Беластоку сабралася каля 200 чалавек. Падчас мерапрыемства давалася ацэнка дзейнасці атраду польскага антыкамуністычнага падполля на Беласточчыне пад камандаваннем капітана Рамуальда Райса „Бурага”, а таксама была прадстаўлена выстава „Наша памяць”.
З дакладам выступіў гісторык прафесар універсітэта ў Беластоку Алег Латышонак, які звярнуў увагу на тое, што тэрмін пацыфікацыя ў дачыненні да спаленых беларускіх вёсак на Беласточчыне – неадэкватны:
– Падчас пацыфікацыі можна спаліць вёску, можна нават некалькі чалавек забіць, калі ёсць канкрэтныя доказы, што яны ворагі, што яны нейкую варожую дзейнасць праводзяць. Падпаліць вёску і страляць ва ўсіх – гэта ўжо не пацыфікацыя, а злачынства. Пра пацыфікацыю можна казаць толькі ў двукоссі.
Большасць прысутных негатыўна ставіцца да дзеянняў „Бурага”:
– Дома казалі, што калі хтосьці прызнаваўся, што праваслаўны, то мог загінуць.
– У Сольніках і Хаеве пераследавалі праваслаўных жыхароў. Не ведаю ці гэта таксама быў „Буры”.
– Выстава паспрыяла таму, што пры бліжэйшай нагодзе запытаю ў бабулі ці штосьці ведае.
– Ніводны сумленны чалавек не павінен маўчаць, калі ўхваляецца злачынца.
– Я лічу, што „Буры” змагаўся з камуністамі, быў „выклятым жаўнерам” і ўсё.
Вернісаж выставы „Наша памяць” прайшоў 29 студзеня ў Заляшанах, пазней выставу прэзентавалі ў Бельску і Гайнаўцы . На 13 стэндах прадстаўлены падзеі са студзеня – лютага 1946 года, калі аддзелам „Бурага” было спалена 5 беларускіх вёсак і застрэленыя, спаленыя або закатаваныя 79 цывільных жыхароў – палова з якіх жанчыны і дзеці.
Валянціна Лаеўская, Беларускае Радыё Рацыя