1. РАЦЫЯ
2. Сумежжа
3. Падляшская моц нашых Юркаў

Падляшская моц нашых Юркаў

Доў­гія, май­скія вы­ход­ныя ў Поль­ш­чы на­ту­раль­ным чы­нам за­вяр­шы­лі­ся для мя­не 6 мая Свя­та­юр’­еў­скай су­бо­тай — ад­ным з най­больш лю­бі­мых свят пад­ляш­скіх бе­ла­ру­саў.

Асаб­лі­ва важ­нае яно для май­го па­ка­лен­ня, ка­лі на­да­лей шмат Юр­каў ва­кол нас. Для прык­ла­ду, род­ны брат Юр­ка, кум Юры Ка­лі­на, а так­са­ма мно­гія сяб­ры і зна­ё­мыя — Юр­ка Ляш­чын­скі, Юр­ка Грыгарук, Юр­ка Гумянюк, Юр­ка Плютовіч, Юр­ка Раецкі, Юр­ка Кан­д­ра­цюк, Юр­ка Асен­нік, Юр­ка Шуль­скі, Юр­ка Хмя­леў­скі, Юр­ка Суль­жык, Юр­ка Ан­д­ра­юк, Юр­ка Іва­нюк, Юр­ка Пя­кар­скі. Пра­бач­це, што не ў змо­зе пе­ра­лі­чыць усіх, бо і па­мяць ужо не тая, каб усіх пры­га­даць. Ка­лі так доб­ра ўспом­ніць ўсе ся­мей­ныя ад­га­лі­на­ван­ні і школь­ныя га­ды, то коль­касць цёз­каў на­ват у гэ­тым спі­ску рас­цяг­ну­ла­ся б да кан­ца гэ­тай па­ла­сы.Та­му шлю аса­бі­стыя і рэ­дак­цый­ныя пры­ві­тан­ні ўсім Юр­кам! Слаў­це да­лей свай­го ан­ге­ла-ахоў­ні­ка!

Ад­нак нель­га за­быць і не ўзга­даць на­шых ста­рэй­шых бе­ла­ру­скіх ку­мі­раў — Юры Ту­рон­ка, Юры Ла­ты­шон­ка, Юр­ку Ге­ні­ю­ша. Ак­тыў­ны да­лей у Вар­ша­ве і на ста­рон­ках «Ні­вы» Юр­ка Зю­зя. На Пад­ляш­шы і ў на­шым тыд­нё­ві­ку па­э­тыч­нае бе­ла­ру­скае сло­ва ра­ту­юць ад за­быц­ця Юр­ка Ба­е­на і Юр­ка Буй­нюк. І ўрэш­це глы­бо­ка­па­ва­жа­ны ніў­скі ай­цец-за­сна­валь­нік Ге­ор­гі Вал­ка­выц­кі, вя­до­мы так­са­ма пад бе­ла­веж­скім па­э­тыч­ным псеў­да­ні­мам Юр­ка Зуб­рыц­кі. Неб­ла­гі пан­тэ­он Юр’­еў­скіх, пад­ляш­скіх ры­ца­раў, якія сва­ёй жыц­цё­ва-аба­рон­чай спра­вай прыс­вя­ці­лі ся­бе бе­ла­ру­скас­ці. Хай не зво­дзяц­ца яны з на­шай Пад­ляш­скай зям­лі! Так­са­ма, каб як най­даў­жэй у на­шых пад­ляш­скіх, пра­ва­слаў­ных пры­хо­дах вер­ні­кі ўша­ноў­ва­лі гэ­та­га свя­то­га, з ус­меш­кай і ра­дас­цю суст­ра­ка­ю­чы­ся па­між са­бою, каб у вес­на­вым цві­цен­ні ўда­ва­ла­ся ім па­ба­чыць і су­стрэць яго ў сва­іх сэр­цах і ду­шах, ка­лі пры­яз­джае на сва­ім ка­ні ў наш ку­то­чак, каб даць ад­пор злу і лі­ха­дзей­ству, што ня­суць сю­ды во­ра­гі праў­ды Бо­жай і спрад­веч­на­га на­ша­га на­ро­ду.

Спа­лу­чэн­не Бо­жа­га па­рад­ку з вес­на­вым, пры­род­ным, май­скім ус­пы­хам жыц­цё­ва­га пра­бу­джэн­ня ня­се на­ту­раль­ным чы­нам пра­гу не­ве­ра­год­ных змен ва­кол ся­бе і ў са­мім са­бе. Пе­ра­маг­чы ўсіх на­шых умоў­ных цмо­каў гэ­та не толь­кі вык­лік для ша­на­ва­ных свя­тых, але і нас — тых зям­ных, ча­ла­ве­чых чар­вей, якіх без пе­ра­пын­ку раз­душ­ва­юць бо­ты гі­сто­рыі і што­раз дзіў­ней­шыя пра­ві­лы гра­ма­да­ска-ча­ла­ве­чых па­рад­каў. Та­му хі­ба гэ­тае імя з та­кой на­ту­раль­нас­цю ўпіс­ва­ец­ца ў спіс імён, якія ня­суць на­дзею! І ўся звя­за­ная з ім агі­яг­ра­фія яго­най свя­тас­ці і не­ве­ра­год­на пуль­са­цый­насць ко­ле­раў іка­на­пі­су пе­ра­мож­цы ўздзей­ні­чае на ўяў­лен­ні ад ма­ло­га да ста­ро­га. Уні­вер­са­лізм ве­ры і пе­ра­мо­гі над злом гэ­та апі­рыш­чы і для хрыс­ці­ян­скай на­дзеі, і спа­дзя­ван­ні для атэ­і­стыч­най спра­вяд­лі­вас­ці. А пры гэ­тым за­гад­ка­васць дзе­ян­няў і па­трэ­ба здзяй­с­нен­ня сва­іх ідэй і зак­ла­дзе­ных мі­сій быц­цам бы ўпіс­ва­юц­ца ў ча­ла­ве­чыя, зям­ныя ха­рак­та­ры тых ад­най­мен­ні­каў.

Юр’­еў­скае пра­ва­слаў­нае свя­та вяс­ны з даў­ніх га­доў у Поль­ш­чы так­са­ма ўпіс­ва­ец­ца ў ка­лян­дар­ны цыкл ма­ла­дос­ці і пе­ра­хо­ду да да­рос­лас­ці. Ме­на­ві­та пас­ля май­скіх вы­ход­ных у кра­і­не тра­ды­цый­на рас­па­чы­на­юц­ца ма­ту­раль­н­ыя эк­за­ме­ны на атэ­стат ста­лас­ці. Ва­сям­нац­ца­ці- ці дзе­вят­нац­ца­ці­га­до­выя дзяў­ча­ты і хлоп­цы, заг­ле­джа­ныя ў сваю пра­бу­джа­ную бі­я­ла­гіч­на-ду­хоў­ную эстэ­ты­ку, зда­юць эк­за­ме­ны, якія мо­гуць зу­сім інакш вы­пра­віць іх­нія ма­ры і за­ду­мы. Ста­іць за­раз пе­рад ва­чы­ма мой ма­ту­раль­ны час і тая бе­стур­бот­насць, якая бы­ла бяз­меж­на све­жай і ап­ты­мі­стыч­най. Сяб­ры бы­лі сяб­ра­мі, мы ка­ха­лі дзяў­чат — а яны нас! Му­зы­ка, лі­та­ра­ту­ра і ві­но бы­лі так­са­ма ў абы­ход шэ­рас­ці дзён і кло­па­таў з гі­сто­ры­яй ча­су, у якім прый­ш­ло­ся ўзбуй­няц­ца.

А ка­лі ў гэ­тым го­дзе зда­ва­ла­ся, што за­цяг­ну­тае, ха­лод­нае над­вор’е не да­зво­ліць да ма­ту­ры раск­віт­нець тра­ды­цый­на каш­та­нам, зда­рыў­ся чар­го­вы, на­ту­раль­ны цуд — па­ра­дак. У чац­вер, 4 мая, на эк­за­мен па поль­скай мо­ве, на ма­ёй ву­лі­цы, быц­цам да­мо­віў­шы­ся, рас­ц­ві­лі каш­та­ны — сім­ва­лы ма­ла­дос­ці. Зна­чыць, усё яш­чэ не пра­па­ла і ідзе сва­ім па­рад­кам. Та­му ма­ту­ры­стам жа­даю пос­пе­хаў, а нам усім, каб вяс­на бы­ла мац­ней за вай­ну!

Яў­ген ВА­ПА, Ніва, №20, 2023 г.