Алесь Кіркевіч: Жыццё кароткае, а Беларусь вечная
„Госць Рацыі” гісторык і журналіст Алесь Кіркевіч, які знаходзіцца ў вымушанай эміграцыі ўсяго паўгода, але за гэты час разам з аднадумцамі стварыў у Беластоку адно з самых папулярных месцаў сустрэч беларусаў – гістарычны клуб Beer&History. Ён не хоча „ствараць сабе куміраў”, даўно расчараваўся ў палітычных лідарах, затое лічыць вартым рабіць кожнаму сваю справу.
РР: Гісторык і журналіст, палітвязень у мінулым. Ці можам дадаць палітэмігрант?
– Я думаю, што так. Не сваёй воляй, умоўна кажучы, але воляй лёсу. На жаль ці на шчасце апынуўся зараз тут. Лепш на эміграцыі, чым у турме. Маем тое, што маем, тая рэальнасць у якой трэба працаваць.
РР: Як доўга вы ўжо па-за межамі радзімы?
– З пачатку сакавіка, з першых чыслаў. Адразу як пачалася вайна – актыўная фаза расейскай агрэсіі, я пачаў збіраць валізкі і праз пару дзён паехаў.
РР: Гэта было вымушана? Ці вам на гэты момант ужо пагражаў пераслед?
– Гэта было хутчэй інтуітыўнае адчуванне. Адначасова я разумеў, што ўсе тыя людзі, якія тым ці іншым чынам былі звязаныя з Украінай, яны ў часе вайны будуць трактавацца, як патэнцыйныя шпіёны. Таму я палічыў для сябе дарэчным часова з’ехаць, але гэтае часовае ўжо трохі расцягнулася, скажам так.
РР: вы пэўны час жылі ва Украіне?
– Так, я жыў у Львове, вучыўся ва ўніверсітэце Івана Франко. Таму я палічыў, што з-за гэтага могуць быць пэўныя праблемы і пэўныя негатыўныя наступствы.
РР: Чаму Беласток?
– Беласток таму, што блізка. У мяне няма нейкай фіксацыі на тым, каб жыць у сталічным горадзе ці ў нейкім вялізным горадзе. Калі частка маёй працы завязана на анлайн, то ты можаш жыць дзе заўгодна, хоць у Бельску, хоць у Аўгустове, хоць у Беластоку, няма ніякай розніцы. Разам з тым, тут шмат беларусаў, шмат людзей, каторых я ведаў, таму я і ехаў умоўна кажучы не на „пустую тэрыторыя”, а да тых людзей, з якімі мяне нешта звязвала.
РР: Я не сказала, што вы гарадзенец.
– Мы з сябрамі жартуем, што Беласток – гэта Гародня здаровага чалавека. Дзе рэалізаваныя магчымасці: камерцыйныя і турыстычныя, якія маглі б быць рэалізаваныя ў Гародні, але на жаль пакуль не рэалізаваныя.
РР: Распавядзіце пра гістарычны клуб Beer&History.
– Калі шчыра, то ўсё пачыналася „па прыколу”, бо мы з сябрамі любілі выпіць піва і паразмаўляць пра гісторыю. Мы падумалі, што іншым таксама можа быць цікавы такі фармат. Таму з’явілася ідэя рабіць такія лекцыі, рэгулярна, штотыдзень з вольным уваходам. На іх традыцыйна выступае нейкі гісторык. Мне здаецца, што вельмі ўдалым аказаўся не акадэмічны фармат, просты, калі людзі не адчуваючы сябе нейкімі школьнікамі ці студэнтамі, могуць задаваць пытанні, піць піва, выходзіць паліць. Яны слухаюць столькі, колькі хочуць. У людзей няма абавязку выседзець паўтары гадзіны склаўшы рукі на каленках, або нешта там запісваць, натаваць. Я вельмі хацеў, каб гэты фармат быў адрозны ад „Мова нанова”, больш свабодны, больш разняволены. Калі ўсё атрымаецца, то магчыма гэта нават стане франшызай і ў іншых гарадах з’явіцца нешта падобнае.
РР: Месца таксама звязана з Гародняй.
– Па шчырасці бар Beer4u вельмі мне нагадвае стары бар „Карыца” у Гародні на вуліцы Віленскай. Для мяне быў шок, калі я там першы раз апынуўся, бо адзін да аднаго. Туды ходзяць збольшага расейска і беларускамоўныя катэгорыя беластачанаў, таму гэта месца было такое „намоленае” беларускай дыяспарай і пазнавальнае, скажам так.
РР: Дадам, што за падзеямі можна сачыць на Facebook.
– Facebook, Instagram, Тelegram, сачыце за намі альбо проста прыходзьце ў бар Beer4u кожную сераду а 19-й. Мы збіраемся і даем нейкіх цікавых лектараў.
РР: У адным з інтэрв’ю вы сказалі, што плануеце легалізаваць гэтую дзейнасць.
– Гэта момант фармалізацыі, то бок альбо стварэння арганізацыі нейкай, або проста юрыдычна неяк аформіцца. Варта паказаць, што мы не проста людзі, якія збіраюцца раз на тыдзень, але ёсць нейкая арганізацыя, нейкая супольнасць. Я думаю, што тут ёсць перспектыва такога цэнтру, які б займаўся менавіта папулярызацыяй гісторыі, пачынаючы ад экскурсій да стварэння рознага відэакантэнту, напрыклад, на YouTube. Наколькі мне вядома ў Беластоку ёсць Беларускае гістарычнае таварыства, але гэта больш супольнасць акадэмічных гісторыкаў, якія займаюцца сваімі акадэмічнымі справамі. Але нехта мае займацца і папулярызацыяй. Таму будзем нарошчваць сілы і рухацца наперад.
Беларускае Радыё Рацыя
