Пасхальнае Пасланне
Св. Сабора Епіскапаў
Святой Польскай Aўтoкэфальнай Праваслаўнай Царквы
Дастойнаму Духавенству, богалюбівым Манахам і Манашкам і
ўсім Веруючым Святой Праваслаўнай Царквы
Хрыстос Уваскрос!
Браты і Cёстры!
З удзячнасцю Богу мы дайшлі да завяршэння падзвіжніцкіх змаганняў Вялікага
Посту. За намі духоўная вясна, якая прынесла нам ачышчэнне ад грахоў і аднаўленне
веры. Сёння, поўныя радасці, мы святкуем Уваскрасенне Госпада нашага Ісуса Хрыста,
перажываючы ні з чым не параўнальны пасхальны прыём. Мы шчаслівыя людзі, бо
можам перажываць Хрыстовую Пасху. Уваскрасенне Госпада з’яўляецца зернем нашага
ўваскрасення і прадвеснікам жыцця „будучага веку”, а значыць, крыніцай надзеі і
найвялікшай радасці.
Хрыстос Сваім Уваскрасеннем „смерцю смерць патаптаў і тым, што ў магілах,
жыццё даў”, — спяваем у трапары Пасхі. Усё гэта адбылося дзякуючы вялікай любові
Бога да чалавека і яго стварэння. Бо так палюбіў Бог свет, што аддаў Сына Свайго
Адзінароднага, каб кожны, хто верыць у Яго, не загінуў, але меў жыццё вечнае (Ян 3, 16).
Гэтая вялікая Божая любоў — любоў аж да крыжовай смерці, у якой мы былі адкуплены
каштоўнай крывёю нашага Збаўцы — з’яўляецца гарантыяй магчымасці атрымаць вечнае
жыццё. Таму абвяшчаем усім Хрыста Укрыжаванага (1 Кар 1, 23) і Уваскрослага, бо калі
Хрыстос не ўваскрос, то, як піша св. апостал Паўла, марная пропаведзь наша, марная і
вера ваша (1 Кар 15, 14-15).
У дзень Пасхі Хрыстовай гэта абвяшчэнне становіцца двума простымі і радаснымі
словамі: „Хрыстос Уваскрос!”, на якія мы адказваем „Сапраўды Ўваскрос!”. Іх
дастаткова, каб вызначыць сутнасць нашай веры і адначасова стварыць яе самы кароткі і
моцны сімвал. Хрысціянства, па сутнасці, з’яўляецца абвяшчэннем Уваскрасення. Гэта
павінна быць галоўным кірункам для ўсіх нашых памкненняў і мэтаў.
Таму мы верым, што дзякуючы крыжовай смерці і ўваскрасенню Ісуса Хрыста ў
судны дзень адбудзецца ўваскрасенне ўсіх, і тыя, хто паверыў і пайшоў за Хрыстом у
гэтым жыцці, атрымаюць у спадчыну жыццё вечнае. Уваскрасенне сапраўды ўплывае на
наша жыццё. Нягледзячы на тое, што гэта самая вялікая таямніца, яна таксама глыбока
ўкаранілася ў гісторыю чалавецтва. Павел Еўдакімаў пісаў: „Уваскрэсенне не мае сэнсу
без гістарычнай падзеі”. А гэта значыць, што гэта рэальны факт, які нікога не можа
пакінуць абыякавым. Яго можна прыняць або адхіліць, але нельга паставіць пад сумнеў.
Таму мы – праваслаўныя хрысціяне – пацвярджаем сваю веру ва Ўваскрасенне кожны раз,
калі свядома прамаўляем словы „Хрыстос Сапраўды Ўваскрос!”.
У перспектыве ўваскрасення ўсе падзеі, якія адбываюцца ў гэтым свеце,
набываюць свой уласны сэнс. Без уваскрасення, Страшнага Суда і вечнага жыцця мы не
змаглі б зразумець многія факты, з якімі чалавецтва сутыкаецца ў зямным жыцці. Без
уваскрасення такія з’явы, як несправядлівасць, насілле, нявінная кроў, якіх усё часцей
адчувае сучасны свет, сведчылі б пра трыумф граху. Аднак дзякуючы Ўваскрасенню
Госпада мы бачым, што нявінная смерць Збаўцы на крыжы — гэта менавіта параза
несправядлівасці, прысуд судоў і перамога жыцця над смерцю. Уваскрасенне таксама
пацвярджае, што праведнікі заззяюць у дзень суда і атрымаюць жыццё вечнае ва
ўзнагароду за мукі і пакуты, якія яны перанеслі ў сваім зямным жыцці. Такім чынам,
Уваскрасенне Хрыста вядзе ўсё да лагічнага канца і трыумфу Божай Праўды.
Браты і Cёстры!
Пасхальную праўду мы атрымалі ад Апосталаў, якія былі ўскоснымі сведкамі
Уваскрасення Ісуса Хрыста. Пра гэта яны даведаліся ад Жон-Міраносіц, а перад ўсім ад
св. Марыі Магдалiны. Аднак ніхто з іх не прысутнічаў у момант самога Ўваскрасення
Хрыста. Вось чаму гэта больш пытанне веры, чым ведаў. Вера ва Уваскрасенне Госпада
патрабуе намаганняў веры, і гэта галоўнае заданне кожнага хрысціяніна і іншых.
Вестку пра гэта перадалі наступнікі апосталаў і так да часоў нашых прамых
продкаў. Нашы бацькі, дзяды і прадзеды абвяшчалі гэта нам не толькі словамі, але і
ўчынкамі. Яны вучылі нас, як правільна жыць, як па-сапраўднаму верыць і што перадаць
будучым пакаленням. Усё, што яны нам перадалі, мы абавязаны іх стойкасці ў веры, а
часам нават мучаніцкай смерці. Мы спадкаемцы іх багатай спадчыны і глыбокай веры.
Мы атрымалі ад іх у спадчыну плён працы іх рук, бо менавіта да пабудаваных імі храмаў
нас прывялі нашы бацькі і там мы сталі ўдзельнікамі першых сакрамэнтаў. Там мы
таксама вучыліся калектыўна адказваць на словы: Хрыстос Уваскрос – словамі:
Сапраўды Ўваскрос, такім чынам вызнаючы сваю веру ва Уваскрослага.
Праўда пра Ўваскрасенне і вечнае жыццё была лейтматывам (рухавіком) жыцця
нашых продкаў і дапамагала ім з радасцю пераадольваць усе цяжкасці, якія яны
сустракалі. Куды б ні закідваў іх лёс, яны стараліся як мага хутчэй знайсці дарогу да
храма. Калі яго не было, то будавалі яго з нуля, каб рэалізаваць яго і палепшыць сваё
царкоўнае і духоўнае жыццё. Гледзячы на іх, мы бачым, колькі намаганняў ім прыйшлося
прыкласці і колькі цяжкасцей ім давялося пераадолець, каб забяспечыць належнае
функцыянаванне нашай Царквы, часам у розных складаных умовах.
Азіраючыся назад, мы бачым, наколькі важнай падзеяй для нашай Царквы было
атрыманьне аўтакефаліі, стагодзьдзе якой мы сьвяткуем сёлета. Тагачасныя рашэньні і
дзеяньні нашых папярэднікаў, якія былі пачаткам працэсу прызнаньня поўнай
незалежнасьці Царквы ў Польшчы іншымі памеснымі Праваслаўнымі Цэрквамі, сталі
гарантыяй яе нармальнага функцыянаваньня да сёньня. Сёння мы вельмі ўдзячныя ім за
гэта і радуемся стагоддзю самастойнага развіцця нашай Маці-Царквы.
Наша Святая Праваслаўная Царква заснавана на веры ва Уваскрослага Хрыста.
Аднак вырасла яна на крыві мучанікаў. У гэтым, 2024 годзе, мы ўспамінаем 80-годдзе
Халмскай Галгофы, калі ў 1944 годзе дзясяткі тысяч адданых сыноў і дачэрэй
Холмшчыны паклала свае жыццё за Святое Праваслаўе. Мы збіраемся на іх магілах у
Сагрыні, Мірчы, Ласкове, Шыховіцах і многіх іншых гарадах. Вечная Ім Памяць!
Праваслаўная Люблінска-Холмская епархія была адноўлена ў 1989 г. на іх пралітай
крыві, і сёлета адзначае 35-годдзе адраджэння адміністрацыйнага жыцця гістарычнай
Хoлмскай епархіі.
Сёлета мы таксама адзначаем 80-годдзе пачатку Варшаўскага Паўстання і бітвы
пад Монтэ-Касіна. Многія з нашых праваслаўных братоў змагаліся ў абедзьвюх гэтых
бітвах і аддалі свае жыцьці за свабоду Польскай Рэспублікі. 2024 год таксама з’яўляецца
важнай гадавінай 30-годдзя рэстытуцыі Праваслаўнага Ардынарыяту Войска Польскага.
Гэта толькі некаторыя важныя даты, якія прымеркаваны да 100-годдзя аўтакефаліі нашай
Царквы.
Браты і Cёстры!
На нас ляжыць вялікая адказнасць перад Царквой і вынікаючы з гэтага абавязак
захоўваць і перадаваць будучым пакаленням духоўную спадчыну нашых продкаў.
Памятайма, што той, хто не ведае і не паважае сваю гісторыю, ніколі не зразумее
складанасці часу, у якім жыве. Таму перш за ўсё нас павінен напоўніць клопат пра нашых
бліжніх, а асабліва пра новае пакаленне, якое ў сучасным свеце будзе асабліва
падвяргацца выпрабаванню веры. Менавіта ад нас гэтыя маладыя людзі павінны пачуць,
што самае каштоўнае ў іх жыцці і што павінна быць мэтай іх жыцця.
Заклапочаныя тым, што большасць бацькоў больш клапоцяцца пра матэрыяльны
бок жыцця сваіх дзяцей і іх багацце, а менш пра перадачу ісцін, неабходных для
збаўлення і вечнага жыцця, мы заклікаем усіх да малітвы і дзеянняў, якія будуць
сведчаннем свядомай веры.
Мы хочам даслаць словы суцяшэння, падтрымкі і заахвочвання нашай моладзі і
дзецям. Мы запэўніваем вас, што з Хрыстом вы перажывеце нават самыя непрыемныя
хвіліны ў вашым жыцці. Памятайце, што ніхто ніколі не расчараваўся ў Богу. Змесціце
капітал свайго жыцця ў Ім, і тады ўсё, што вы робіце ў будучыні, будзе мець каштоўнасць
і сэнс.
Браты і Cёстры!
У сваіх дзеяннях не будзем забываць, што з намі Уваскрослы Хрыстос, Ён паранейшаму ідзе побач з намі і заўсёды працягвае нам руку дапамогі. Ён схіляецца над
намі асабліва, калі мы падаем або перажываем жыццёвыя цяжкасці. Дык паклічам жа да
Яго словамі пасхальнага канону: „Хрысце, вялікая і найсвяцейшая Пасха. Мудрасць
Божая і Слова Божае і моц, дай нам больш поўнага ўдзелу ў незаходным дні валадарства
Твайго” (2-гі трапар, 9-я песня Пасхальнага канону).
У гэты вялікі і святы дзень Пасхі з духоўнай радасцю паздраўляаем Дастойнае
Духавенства, Богалюбівых Манахаў і Манашак, нашу Дарагую Моладзь і Дзяцей, а
таксама ўсіх Вернікаў нашай Царквы ў нашай Бацькаўшчыне і за мяжой, словамі:
Хрыстос Ўваскрос! – Сапраўды Ўваскрос
Божай любоўю, пакорлівыя:
Савва, Мітрапаліт Варшаўскі і ўcёй Полшчы
Авель, Архіепіскап Люблінскі і Холмскі
Якаў, Архіепіскап Беластоцкі і Гданскі
Георгій, Архіепіскап Вроцлаўскі і Шчэцінскі, Праваслаўны Ваенны Ардынарый
Паісій, Архіепіскап Пярэмыcкі і Горліцкі
Грыгорый, Архіепіскап Бельскі
Афанасій, Eпіскап Лодзенскі і Пазнанскі
Павел, Eпіскап Гайнаўскі
Андрэй, Eпіскап Супраскі
Варсонофій, Eпіскап Семятыцкі
Пасха Хрыстова, 2024 г.
Столічны горад Варшава
