- Чаму ў Беларусі прапаганда працуе не так добра, як у Расеі
- Прызначэнне Сырскага Галоўнакамандуючым ва Украіне
- Славакія: Роберт Фіцо прадушыў спрэчную судовую рэформу
Нягледзячы на тое, што Расея выпадкова разбамбіла адну са сваіх вёсак, увяла жорсткую палітыку прызыву ў войска і ўжо сутыкнулася з 315 000 ахвярамі, расейская падтрымка «спецыяльнай ваеннай аперацыі» ва Украіне не моцна пахіснулася. На працягу ўсяго канфлікту ўзровень падтрымкі складаў у сярэднім каля 75 %. «Наадварот, беларусы значна больш насцярожана ставяцца да ўцягвання ў канфлікт. Паводле апытання, толькі 25% падтрымлівалі дзеянні Расеі (калі гэта азначала адмову ад непасрэднага ўдзелу), а каласальныя 97% выступалі супраць размяшчэння расейскіх войскаў», – піша брытанская газета The Conversation.
«Паколькі правядзенне апытанняў у аўтарытарных рэжымах выклікае занепакоенасць тым, што адказы могуць быць неаб’ектыўнымі на карысць рэжыму, гэта робіць вынікі ў Беларусі яшчэ больш дзіўнымі. Увогуле, беларусы значна больш непрыхільныя да вайны, чым расейцы, з вельмі рознымі ўспамінамі пра тое, што яны называюць «вялікай айчыннай» (Другой сусветнай вайной). З усіх былых савецкіх рэспублік Беларусь панесла больш за ўсё ахвяраў на душу насельніцтва, і з моманту атрымання незалежнасці ў 1991 годзе яна імкнулася да нейтралітэту – тое, што было закладзена ў яе канстытуцыі. Але гэта было пастаўлена пад пагрозу з 2020 года, калі Лукашэнка быў вымушаны падысці да прэзідэнта Расеі Уладзіміра Пуціна пасля таго, як успыхнулі пратэсты супраць выбараў у Беларусі. У параўнанні з Беларуссю Расея распрацавала паспяховую прапагандысцкую машыну, якая забаўляе, заблытвае і ашаламляе. Запаўненне грамадзян інфармацыяй, якая дэманізуе апанентаў, зʼяўляецца ключавым кампанентам прапагандысцкай стратэгіі Расеі. Лукашэнка непапулярны, дзяржаўныя СМІ Беларусі не карыстаюцца даверам у простых людзей. Неафіцыйныя СМІ разглядаюцца як лепшая крыніца інфармацыі, асабліва з-за таго, што Лукашэнка дрэнна кіраваў сваім абменам паведамленнямі падчас пандэміі COVID», – пазначае прычыне слабога распаўсюду прапаганды ў Беларусі брытанскае выданне.
Прэзідэнт Украіны Уладзімір Зяленскі адправіў у адстаўку генерала і галоўнакамандуючага Узброенымі сіламі Украіны Валерыя Залужнага. Яго пераемнікам стане Аляксандр Сырскі, які да гэтага займаў пасаду камандуючага Сухапутнымі войскамі. Еўрапейская прэса дзеліцца рознымі ўяўленнямі аб тым, чаго трэба чакаць ад такой кадравай перастаноўкі. «На Сырскага ўскладзена задача зрабіць тое, чаго не ўдалося зрабіць Залужнаму», – каментуе цюрыхская газета Blick.
«Фронт застыў – гэта так. Апошні буйны прарыў ВСУ здзейснілі восенню 2022 года на паўночным усходзе краіны ў Харкаўскай вобласці. Тагачасны нечаканы поспех – заслуга камандуючага Сухапутнымі войскамі Украіны Аляксандра Сырскага, якога Зяленскі прызначыў зараз галоўнакамандуючым. Чаканні вельмі зразумелыя: Сырскі павінен здзейсніць цуд, якога не ўдалося здзейсніць Залужнаму. На плячах Сырскага, які скончыў у 1982 годзе Маскоўскую вышэйшую агульнавайсковую камандную вучэльню, зараз ляжыць велізарная адказнасць. Ад яго чакаюць вынікаў, прычым хуткіх», – падкрэслівае швейцарскае выданне.
Славацкі парламент прыняў судовую рэформу, што стала пачаткам многіх спрэчак — яе падтрымліваў урад Роберта Фіцо. Крытыкі паказваюць на тое, што рэформа дазволіць закрыць многія справы аб карупцыі, якія тычацца перыяду папярэдняга праўлення Фіцо і яго партыі Курс – сацыяльная дэмакратыя. На працягу многіх тыдняў у краіне адбываліся пратэсты супраць запланаванай рэформы. Прэзідэнт Зузана Чапутава мае намер звярнуцца з іскам у Канстытуцыйны суд. Пражская газета Hospodářské noviny не адчувае аптымізму з нагоды зварачальнасці новаўвядзення.
«Рэформа крымінальнага права скасоўвае пракуратуру па асаблівых справах, змякчае пакаранне за цяжкія злачынствы, такія як карупцыя, а таксама скарачае тэрміны даўніны. Змяненні павінны ўступіць у сілу ўжо 15 сакавіка. Нават калі пратэст паступіць у Канстытуцыйны суд, які пасля ўсіх тых змен, якія праводзіць урад Роберта Фіцо, застаецца адзіным гарантам вяршэнства права, то суддзям элементарна не хопіць часу на тое, каб даць ацэнку зменам да вышэйпаказанага тэрміну. Пры гэтым толькі аднаго дня дзеяння новых законаў дастаткова для таго, каб знізіць пакаранне для злачынцаў, ці ж назаўжды адмяніць карнасць за ўжо ўчыненыя злачынствы ў сферы эканомікі ці ўласнасці», – піша чэшскае выданне.
Прыхільнік спынення вайны Барыс Надзеждзін не быў дапушчаны да ўдзелу ў прэзідэнцкіх выбарах, намечаных на сярэдзіну сакавіка. Як заявіла Цэнтральная выбарчая камісія, са 105 тысяч пададзеных за яго вылучэнне подпісаў 9 147 аказаліся несапраўднымі. Шанцы Надзеждзіна на перамогу і так лічыліся нязначнымі, тым не менш, гэта не змякчае жорсткага тону аглядальнікаў. «Зніклі апошнія рэшткі плюралізму», – канстатуе лонданскі штотыднёвік The Spectator.
«Цікава тут нават не тое, што Надзеждзін не быў дапушчаны да выбараў, а тое, што ўвесь гэты прэцэдэнт кажа нам аб развіцці «позняга пуцінізму». Выбары пры познім пуцінізме, як і ў савецкія часы, уяўляюць сабой рытуал грамадзянскага абавязку, які складаецца не ў абранні народам палітычнага лідара, але наадварот, у дэманстрацыі свайго падпарадкавання. Раней для абазначэння пуцінскай сістэмы вынаходзіліся новыя тэрміны – такія як «гібрыдны аўтарытарызм». Але сёння ад гібрыднасці не засталося і следа. Позні пуцінізм усё больш нагадвае брэжнеўскі Савецкі Саюз, няхай нават на змену ўсемагутнай партыі зараз прыйшоў культ асобы», – піша брытанскае выданне.
Вольга Сямашка, Беларускае Радыё Рацыя
