АБСЕ наракае на адмову Беларусі дапусціць назіральнікаў за парламенцкімі галасаваннямі. Скарга супраць Ізраіля трапіла ў Гаагу. Праблема пластыкавага забруджвання Атлантыкі. Падрабязнасці свежых матэрыялаў замежнай прэсы даведаемся ў аглядзе Вольгі Сямашкі.
«Вядучая трансатлантычная служба бяспекі і правоў чалавека раскрытыкавала адмову Беларусі дазволіць групе назіраць за галасаваннем у парламенце, заяўляючы, што гэта супярэчыць міжнародным абавязацельствам краіны», – паведамляе брытанская газета The Independent.
„Беларускія ўлады абвясцілі ў панядзелак, што не будуць запрашаць назіральнікаў ад Арганізацыі па бяспецы і супрацоўніцтву ў Еўропе для назірання за парламенцкімі і мясцовымі выбарамі ў лютым. Беларусь зьяўляецца сябрам АБСЕ, і назіральнікі гэтай групы дзесяцігоддзямі былі адзінымі міжнароднымі назіральнікамі на беларускіх выбарах. АБСЕ заявіла, што гэты крок парушае абавязацельствы, узятыя Беларуссю ў якасці члена групы. Адмова Беларусі дазволіць маніторынг АБСЕ з’яўляецца апошнім крокам аўтакрата Лукашэнкі для далейшага ўмацавання яго амаль трох дзесяцігоддзяў кіравання. Парламенцкія выбары 25 лютага стануць першымі пасля спрэчных прэзідэнцкіх выбараў 2020 года, якія далі Лукашэнку шосты прэзідэнцкі тэрмін і выклікалі беспрэцэдэнтную хвалю масавых пратэстаў па ўсёй краіне. Урад Лукашэнкі адказаў жорсткімі рэпрэсіямі, арыштаваўшы больш за 35 000 чалавек. Многія з іх былі жорстка збітыя міліцыяй і вымушаныя пакінуць краіну. Сёлетнія выбары пройдуць ва ўмовах працяглых рэпрэсій і з-за таго, што за кратамі застаюцца каля 1500 палітычных зняволеных, у тым ліку лідэры апазіцыйных партый і вядомы праваабаронца і лаўрэат Нобелеўскай прэміі міру 2022 года Алесь Бяляцкі. Лідар беларускай апазіцыі Святлана Ціханоўская, якая знаходзіцца ў выгнанні ў суседняй Літве, заклікала беларусаў байкатаваць галасаванне, назваўшы яго «фарсам без міжнароднага кантролю», – піша брытанскае выданне.
У Міжнародным судзе ААН у Гаазе пачнуцца слуханні па іску, згодна з якім Ізраіль абвінавачваецца ў здзяйсненні генацыду палестынцаў падчас сваёй аперацыі супраць радыкальнай ісламісцкай групоўкі ХАМАСу сектары Газа . Пазоў падала Паўднёва-Афрыканская Рэспубліка, якая таксама вылучыла патрабаванне аб тым, каб Міжнародны суд абавязаў Ізраіль неадкладна спыніць ваенныя дзеянні ў Газе. «Ізраіль стаіць у першую чаргу перад рэпутацыйнымі пагрозамі», – такі каментар амстэрдамскай газеты De Volkskrant.
«Ізаляцыя краіны толькі ўзрасце. Калі Ізраіль праігнаруе рашэньне суда, то тым самым пацьвердзіць ужо абвінавачаньне, якое ўжо высоўваецца супраць яго, у тым, што ён, маўляў, не клапоціцца аб захаваньні міжнароднага права. Той факт, што Ізраіль вырашыў прыняць удзел у слуханнях, не дазволіць назваць рашэнне суддзяў як, маўляў, якое не мае ніякай значнасці. Акрамя таго, калі суд прыме рашэнне аб адкрыцці вытворчасці па гэтай справе, то абвінавачванне ў генацыдзе, і магчымасць асуджэння, будуць яшчэ доўга, падобна да дамоклава мяча, вісець над Ізраілем. У тым сэнсе, што, маўляў, пакуль не даказаная невінаватасць, ты будзеш лічыцца вінаватым», – падкрэслівае нідэрландскае выданне.
Узбярэжжа Галісіі аказалася забруджаным вялікай колькасцю пластыкавага грануляту. Гранулы, прызначаныя для вытворчасці пластмасавых вырабаў, апынуліся за бортам кантэйнеравоза, які перавозіў іх у снежні мінулага года. У 2002 годзе ў гэтым рэгіёне ўжо мела месца экалагічная катастрофа, калі марскія воды былі забруджаны нафтай, якая выцекла з танкера Прэстыж, які пацярпеў крушэнне. Маштаб цяперашняга здарэння не такі вялікі, але здарыўся напярэдадні рэгіянальных выбараў, намечаных на люты. Мадрыдская газета Público абураная бяздзейнасцю рэгіянальнага ўрада.
«У пачатку года ўзбярэжжа Галісіі было завалена «снегам» са шматкоў пластыка. Як высветлілася, рэгіянальны ўрад ведаў аб забруджванні яшчэ з сярэдзіны снежня. Ні абшчыны, ні берагавая ахова, ні навукоўцы, ні асацыяцыі рыбакоў праінфармаваныя не былі. Нават зараз, калі пластык пакрыў практычна ўсё наша заходняе ўзбярэжжа, рэгіянальны ўрад яшчэ не актываваў план дзеянняў у надзвычайнай сітуацыі. Як мала ўрокаў вынеслі з аварыі танкера Прэстыж!», – наракае гішпанскае выданне.
У Польшчы паўстала спрэчнае пытанне паміж былым і цяперашнім урадавымі лагерамі. Прэзідэнт краіны Анджэй Дуда выступіў супраць узяцця пад варту былога міністра ўнутраных спраў Марыюша Каміньскага і яго намесніка Вонсіка па абвінавачанні ў злоўжыванні службовым становішчам. Дуда працягвае настойваць на тым, што яго памілаванне, дадзенае ім у 2015 годзе, але адмененае сёлета Вярхоўным судом Польшчы, усё яшчэ ў сіле. «Драма вакол арышту можа прыняць новыя абароты», – лічыць берлінская газета Welt.
«Паколькі зараз у парламенце адсутнічаюць два дэпутаты, ці можа ПіС з гэтага часу цалкам адмаўляць легітымнасць Сейма? Старшыня парламента Шымон Галоўня прыпыніў першыя пасяджэнні Сейма па прычыне крызісу, які нядаўна выліўся, хаця менавіта цяпер самы час неадкладна прымаць рашэнне па бюджэце на бягучы год. Партыя ПіС прадэманстравала тое, што яна гатовы справакаваць нават дзяржаўны крызіс, каб абараніць сваіх людзей і сваю ўладу. ПіС заклікала ўсіх «свабодных палякаў» правесці ў чацвер акцыю пратэсту перад будынкам парламента. Тады і будзе бачна, ці спрацуе іх наратыў», – піша нямецкае выданне.
Агляд сусветнай прэсы падрыхтавала Вольга Сямашка.
Беларускае Радыё Рацыя
