У Варшаве была згвалтаваная і скалечаная да мяжы жыцця і смерці маладая беларуска. На момант падрыхтоўкі гэтай Тэмы дня было сабрана ў эквіваленце больш за 82 тысячы долараў на медычнае ратаванне дзяўчыны.
Больш за шэсць тысяч чалавек спрычыніліся да збору сродкаў невядомага ім чалавека. Ключавое слова – «беларуска».
Упэўнены, што колькасць людзей, ахвочых дапамагчы і сама дапамогі будзе расці.
Таксама ўпэўнены, што вялікую ролю ў актывізацыі збору адыгралі словы Святланы Ціханоўскай: «Мае думкі з беларускай Лізаветай, якая ў гэтыя хвіліны змагаецца за жыццё ў адным са шпіталяў Варшавы. Я ўсім сэрцам зычу ёй здароўя, а яе блізкім – сілаў і цярпення, каб перажыць гэтае гора».
Словы, і адпаведна спасылка на збор сродкаў.
Ад варшаўскай паліцыі ўжо вядома, што нападнік мае ўсе прыкметы псіхічна хворага. Ад дзеянняў такіх людзей не застрахаваны абсалютна ніхто.
У гісторыі з Лізаветай я хачу вылучыць наступныя аспекты.
Дзяўчына была палітычнай уцякачкай, і пры гэтым не мела медычнай страхоўкі. Ведаю з асабістага прыкладу, што людзі, якія атрымалі статус міжнароднай аховы і адпаведна від на жыхарства, часта не ведаюць што ім рабіць далей у вымушанай эміграцыі.
Яны пачынаюць шукаць працу, падпарцоўкі, неяк перабіваюцца, і нават не ў курсе, што ім варта ісці ва ўпраўленне працы, рэгістравацца там як беспрацоўным, і адпаведна атрымліваць бясплатную медычную страхоўку.
Цяпер уявіце сітуацыю Лізаветы. Ёй 20 гадоў, яна сірата, апынулася ў Варшаве за сваю грамадзянскую пазіцыю ў Беларусі, а далей як жыць?
Ні сям’і, ні напрацаваных гадамі сацыяльных сувязяў.
Паняцце беларусы і паняцце грамадзянская салідарнасць для мяне ўжо амаль сінонімы.
Нашы гарызантальныя сувязі беспрэцэдэнтныя, бо базуюцца не на кланавасці, не на кумаўстве, а на ідэі. Той ідэі, якую назвалі беларус беларусу беларус.
Грамадзянская супольнасць – гэта не пра арганізацыі, гэта пра свядомасць людзей.
Колькі б Кабінеты, Офісы і Рады розных кшталтаў не прыдумлялі праекты для беларусаў, ужо цяпер можна зрабіць так, каб за мяжой кожны беларус меў аўтаматычную інфармацыйную падтрымку на ўсе новыя выпадкі жыцця ў краіне прыбывання.
Пачынаць можна з Польшчы, дзе больш за ўсё беларусаў пасля 2020 году, а пазней практыкі распаўсюджваць на ішыя краіны.
Тыя грамадска-палітычныя дзеячы, якія за мяжой выступаюць ад імя беларусаў, не могуць выратаваць нашых вязняў сумлення ў Беларусі.
Але яны могуць пачынаць дапамагаць суайчыннікам у вымушанай эміграцыі. І не разава, а сістэмна.
Севярын Квяткоўскі, Беларускае Радыё Рацыя