Эксперты ААН патрабуюць спыніць рэпрэсіі супраць незалежных прафсаюзаў у Беларусі. Беларускія памежнікі магчыма парушылі мяжу, прайшоўшы на тэрыторыю Літвы. У Менску зносяць радыёмачту, якая глушыла заходнія радыёстанцыі.
“Група экспертаў ААН у галіне правоў чалавека ў чацвер заклікала беларускія ўлады спыніць пераслед незалежных прафсаюзаў і выконваць міжнародныя працоўныя стандарты”, – паведамляе міжнароднае выданне Jurist.org.
“Пяць спецыяльных дакладчыкаў заклікалі Беларусь супрацоўнічаць з ААН і Міжнароднай арганізацыяй працы (МАП) дзеля абароны правоў лідараў і членаў прафсаюзаў.
Эксперты адзначаюць, што беларускія ўлады закрываюць незалежныя прафсаюзы, прызнаюць іх «экстрэмісцкімі арганізацыямі» і прыцягваюць актывістаў да адказнасці згодна з законамі па нацыянальнай бяспецы. Некаторыя прафсаюзныя лідары былі асуджаныя або вымушаныя пакінуць краіну, іншыя чакаюць суда. Прадстаўнікі ААН таксама цытуюць паведамленні пра жорсткае абыходжанне і недахоп медыцынскай дапамогі ў месцах утрымання.
Спецыяльныя дакладчыкі спасылаюцца на справаздачу ААН за 2024 год, у якой адзначаецца, што амаль усе незалежныя грамадскія арганізацыі ў Беларусі былі ліквідаваны з 2020 года. Адзіным нацыянальным прафсаюзам, які працягвае дзейнічаць, застаецца праўладная Федэрацыя прафсаюзаў Беларусі, якая, па меркаванні экспертаў, не мае сапраўднай незалежнасці. Рабочыя ў Беларусі больш не могуць свабодна ствараць ці далучацца да прафсаюзаў і весці рэальныя калектыўныя перамовы.
У адказ улады Беларусі адкінулі абвінавачванні, заявіўшы МАП, што меры супраць прафсаюзных актывістаў — гэта рэакцыя на крымінальныя дзеянні, а не на мірную дзейнасць. Улады таксама падкрэслілі наяўнасць 28 000 зарэгістраваных прафсаюзаў, што, на іх думку, сведчыць пра захаванне працоўных правоў, і асудзілі міжнародны кантроль як умяшальніцтва ва унутраныя справы.
Беларусь з’яўляецца ўдзельнікам Міжнароднага пакта аб грамадзянскіх і палітычных правах, які абараняе свабоду выказвання, сходаў і аб’яднанняў, а таксама Рамочных канвенцый МАП №87 і №98.
МАП сочыць за сітуацыяй у Беларусі ўжо працяглы час. У 2004 годзе Камісія па расследаванні МАП вызначыла, што Беларусь парушае асноўныя працоўныя канвенцыі. Пасля амаль двух дзесяцігоддзяў абмежаванага прагрэсу, у 2022 годзе МАП выкарыстала Артыкул 33 сваёй Канстытуцыі, што дазваляе дзяржавам-удзельніцам дзейнічаць калектыўна пры працяглых парушэннях.
Эксперты ААН лічаць, што рэпрэсіі супраць прафсаюзаў з’яўляюцца часткай шырэйшага падаўлення дысідэнтаў у Беларусі і парушаюць міжнародныя прававыя абавязацельствы краіны”,– піша міжнароднае выданне.
….
«Памежная застава імя Юргіса Кібарта, якая ўваходзіць у склад Віленскага памежнага атрада, зафіксавала магчымы факт парушэння дзяржаўнай мяжы з боку Беларусі — пранікненне на тэрыторыю Літвы, паведамляе LRT.lt .
«Увечары ў сераду супрацоўнікі заставы заўважылі трох беларускіх памежнікаў, якія ішлі ўздоўж мяжы з боку Беларусі. З літоўскага боку гэта тэрыторыя Віленскага раёна. Лінія мяжы на месцы адзначана цэнтральным палігонометрычным слупом, па абодва бакі ад якога ўсталяваныя дзяржаўныя памежныя знакі. Трохі ўглыб ад гэтых знакаў на літоўскай тэрыторыі размешчаны фізічны бар’ер — агароджа з калючай дротам, прызначаная для абароны ад незаконнай міграцыі.
Па папярэдніх дадзеных, падчас патрулявання беларускія памежнікі маглі зайсці на тэрыторыю Літвы прыкладна на 2 метры і неадкладна вярнуліся назад у Беларусь.
У Віленскім памежным атрадзе збіраюць матэрыялы, удакладняюць абставіны здарэння і разглядаюць пытанне аб пачатку дапрацоўчага расследавання па факце незаконнага перасячэння дзяржаўнай мяжы», – паведамляе літоўскае выданне.
….
«У цэнтры беларускай сталіцы пачаўся дэмантаж знакамітай вышкі, якая ў савецкія часы выкарыстоўвалася для глушэння сігналаў заходніх радыёстанцый — «Голас Амерыкі», «Радыё Свабода», «Радыё Люксембург», «Нямецкая хваля» і іншых. Гэтыя радыёстанцыі былі адным з нямногіх крыніц альтэрнатыўнай інфармацыі, адрознай ад савецкай прапаганды», – перадае ВВС.
«Вышка стала сімвалам супраціву савецкіх дысыдэнтаў. У 1963 годзе мінскі інжынер Сяргей Ханжанкоў і група яго аднадумцаў зрабілі спробу падарваць вышку, аднак былі затрыманыя Камітэтам дзяржаўнай бяспекі. Ханжанкоў атрымаў дзесяць гадоў строгага рэжыму і адседзеў іх цалкам, адмовіўшыся ад памілавання і рэабілітацыі пасля распаду СССР.
У незалежнай Беларусі з канца 1990-х гадоў вышка выкарыстоўвалася для рэтрансляцыі сотавай сувязі. У 2018 годзе разглядалася праект пераўтварэння яе ў аглядную пляцоўку, аднак цяпер яе зносяць.
У сучасным беларускім грамадстве незалежныя і апазіцыйныя СМІ застаюцца заблакаванымі, а рэпрэсіі супраць журналістаў і актывістаў працягваюцца — ужо з выкарыстаннем новых метадаў ціску», – падкрэслівае ВВС.
Беларускае Радыё Рацыя
