Стакгольмскі інстытут дасьледаваньня праблем міру: Беларусь выпала з дваццаткі экспартэраў зброі. Лукашэнка расказаў, ці ўсё ж увойдзе Беларусь у склад Расеі. Застаўся ў РБ дзеля жонкі: фільм пра гісторыю палітвязня сям’і пакажуць у Польшчы.
Найбольшымі экспартэрамі ўзбраення ў 2020–2024 гадах былі ЗША, Францыя і Расея, а імпартэрамі — Украіна, Індыя і Катар. “Беларусь, згодна са звесткамі Стакгольмскага міжнароднага інстытуту даследавання міру (SIPRI), страціла свае пазіцыі (20-е месца) на рынку экспарту зброі, якія ўтрымлівала цягам 2019–2023 гадоў”, – піша ўнутранае выданне міжнароднага інстытута.
“Як вынікае з справаздачы, Беларусь па выніках 2024 году не ўвайшла ў пералік 25 найбуйнейшых экспартэраў зброі. Затое Беларусь згадваецца ў справаздачы як імпартэр расейскай зброі. Згодна з інфармацыяй SIPRI, у 2020–2024 гадах Расея пастаўляла зброю ў 33 дзяржавы. 74 адсоткі расейскага экспарту ўзбраенняў прыпадае на краіны Азіі і Акіяніі, 12% — на краіны Афрыкі, 7,4% — на Еўропу (Арменія, Беларусь і Сербія) і 6,4% — на Блізкі Ўсход. Дзве траціны расейскага экспарту зброі ў 2020–2024 гадах прыпадалі на тры краіны: Індыю (38%), Кітай (17%) і Казахстан (11%). Згодна з інфармацыяй Стакгольмскага міжнароднага інстытуту даследавання міру, Злучаныя Штаты яшчэ больш павялічылі сваю долю ва ўсясветным экспарце зброі, да 43%, у той час як экспарт Расеі скараціўся на 64%. Прынамсі 35 дзяржаў пастаўлялі зброю ва Украіну пасля поўнамаштабнага ўварвання Расеі ў 2022 годзе. Украіна атрымала 8,8% усясветнага імпарту зброі ў 2020–2024 гадах. Большая частка зброі, пастаўленай ва Украіну, паступіла з ЗША (45%), Нямеччыны (12%) і Польшча (11%). Украіна была адзінай еўрапейскай дзяржавай сярод 10 найбуйнейшых імпартэраў у 2020–2024 гадах, хоць многія іншыя еўрапейскія дзяржавы значна павялічылі імпарт зброі ў гэты пэрыяд. Новыя лічбы паставак зброі дакладна адлюстроўваюць пераўзбраенне, якое адбываецца паміж дзяржавамі ў Еўропе ў адказ на пагрозу з боку Расеі. Тым не менш некаторыя буйныя імпартэры зброі, у тым ліку Саудаўская Арабія, Індыя і Кітай, заўважылі значнае заніжэнне аб’ёмаў імпарту з розных прычынаў, нягледзячы на высокае ўспрыманне пагрозы ў іх рэгіёнах», — падкрэслівае міжнароднае выданне.
Лукашэнка выступіў у Савеце Федэрацыі ў ходзе афіцыйнага візіту ў РФ. Ён запэўніў расейскія ўлады, што Менск заўсёды будзе на баку Масквы. Пра гэтым зрабіў шэраг заяў па частцы супрацоўніцтва дзвюх краін, якія цытуе Европейска правда.
“Лукашэнка сказаў, што ягоная краіна праводзіць шматвектарную знешнюю палітыку. Пры гэтым запэўніў прадстаўнікоў Савета Федэрацыі, што Беларусь будзе на баку Расеі, калі рэспубліка акажацца перад выбарам. “Мы хочам добрых адносін з суседкай Еўропай, Злучанымі Штатамі Амерыкі, але заўсёды нашым галоўным і прыярытэтам былі і будуць нашы асаблівыя, блізкія адносіны з вамі, з Расеяй”. Лукашэнка адпрэчыў ідэю аб тым, што Беларусь у хуткім часе ўвойдзе ў склад РФ. Паводле яго слоў, гэтага найбліжэйшым часам дакладна не здарыцца. “Усе падыходзяць па-старому – і ў Беларусі, і ў Расеі. Вось саюз… дзе яно, калі гэта будзе? А што вы хочаце, што калі будзе? Калі Расея ўвойдзе ў склад Беларусі або наадварот – Беларусь у склад Расеі? Гэта наўрад ці будзе ў бліжэйшы час. Пры гэтым ён перасцярог: “Калі мы будзем біцца ў гэтыя дзверы, мы загубім усё, што зрабілі”, – піша міжнароднае выданне.
У польскі кінапракат выходзіць фільм пра гісторыю журналіста Ігара Ільяша, які застаўся ў Беларусі дзеля жонкі, журналісткі Кацярыны Андрэевай. “Цяпер у Менску над ім праходзіць суд па абвінавачанні ў “дыскрэдытацыі Беларусі” і “садзейнічанні экстрэмісцкай дзейнасці”, – перадае DW.
“Нягледзячы на відавочную рызыку быць затрыманым, Ігар Ільяш свядома заставаўся ў Беларусі. Яго калегі гавораць, што ўвесь гэты час ён не выязджаў за мяжу нават на кароткі час, баючыся, што яго могуць не ўпусціць назад у краіну. “Ён казаў, што разумее: калі з’едзе, то акунецца ў зусім іншы свет, і тое жыццё, якое яны з Кацяй пражываюць, хоць і падзеленыя турэмнай сцяной, рызыкуе абарвацца”, – кажа рэжысёрка фільма “Пад шэрым небам” Мара Тамковіч. Былы калега журналіста Дзмітрый Ягораў расказвае, што Ільяш ведаў: яго свабода вісіць на валаску. “Але ён абраў заставацца максімальна блізка да Каці, мець магчымасць стэлефаноўвацца з ёй і бачыцца”. Кацярыну Андрэеву затрымалі ў лістападзе 2020 года падчас стрыму з “Плошчы перамен” у Менску. Спачатку яе асудзілі на два гады пазбаўлення волі, а пасля за “здраду дзяржаве” – яшчэ на 8 гадоў. Калі яе мужа Ігара Ільяша затрымалі, праўладныя тэлеграм-каналы цынічна назвалі гэта “уз’яднаннем сям’і”, – перадае DW.
Вольга Сямашка, Беларускае Радыё Рацыя
