“Я раскажу табе сваю гісторыю” — незвычайная экскурсія па пастаяннай экспазіцыі Музея памяці Сібіры адбылася напярэдадні 85-й гадавіны савецкай агрэсіі супраць Польшчы і сусветнага дня вязняў Сібіры. Толькі раз на год вязні савецкіх лагераў апавядаюць у жывую наведнікам гісторыі свайго цяжкага жыцця.
Жывым сведкам тых падзей, такім як Яніна Руткоўска, ёсць пра што распавесці:
– Спачатку мы пасяліліся ў такім будынку былой кузні, дзе спалі на дошках і саломе. Пасярэдзіне бараку стаяла печка, на якой усе гатавалі.
Як зазначае супрацоўніца музею памяці Сібіры Эвеліна Каменска, савецкая акупацыя паламала лёсы сотням тысяч жыхароў усходніх раёнаў міжваеннай Польшчы:
– Гэта была вялізная трагедыя, людзі былі агаломшаныя гэтай агрэсіяй, што моцна паўплывала на лёсы людзей. Людзей вывозілі, пра гэта распавядае наш музей. Мы павінны пра гэта распавядаць, удзельнічаць у гэтых мерапрыемствах, прыгадваць, каб гэта ніколі больш не паўтарылася.
Улады Савецкага Саюза працягвалі масавыя дэпартацыі, якія пачаліся 10 лютага 1940 года, і ў наступныя месяцы: буйнамаштабныя дэпартацыі былі праведзены 13 красавіка, на мяжы чэрвеня і ліпеня і ў траўні ды чэрвені 1941 г.
Паводле ацэнак польскага боку, у выніку дэпартацый, арганізаваных у 1940–1941 гадах, у сібірскія працоўныя лагеры было адпраўлена каля мільёна мірных жыхароў. У савецкіх дакументах гаворыцца пра 320 000.
Беларускае Радыё Рацыя
Фота: facebook.com/muzeumpamiecisybiru
