W białoruskich szkołach rok szkolny kończy się o miesiąc wcześniej, bo z końcem maja. Absolwenci dziewiątych i jedenastych klas odebrali świadectwa już 24 maja, a reszta uczniów musi wytrzymać jeszcze tydzień. Jak wygląda sytuacja z językiem białoruskim w szkołach na Białorusi? Czy w ogóle istnieją białoruskojęzyczne szkoly? Obrońca praw człowieka Ihar Słuczak podkreśla, że z roku na rok jest coraz gorzej.
Ihar Słuczak: Zauważam systemowe usuwanie języka białoruskiego z białoruskich szkół, ale też na wyższych szczeblach edukacji. Jeszcze w 2017 roku 12% uczniów uczęszczało do białoruskojęzycznych szkół, a dziś już tylko 8% wybiera szkoły z językiem białoruskim. Jeśli porównamy sytuację sprzed 10 lat, to ilość uczniów zmniejszyła się ze 135 tysięcy, do 90 tys., czyli łatwo policzyć jak spada ilość uczniów, którzy uczęszczają na zajęcia języka białoruskiego. Jednocześnie w ciągu tych dziesięciu lat z 800 tys. do 990 tys. zwiększyła się ilość uczniów rosyjskojęzycznych. Na tym polega problem systemu edukacji. Państwo stwarza warunki, żeby uczniowie rezygnowali z języka białoruskiego, żeby mowa się nie rozwijała, zniknęła.
RR: Czy istnieje przynajmniej jedna białoruska szkoła?
Ihar Słuczak: Nie znam takich szkół, bo jeżeli takowe istniały, to wszyscy byśmy o tym wiedzieli. Najwyraźniej białoruskojęzyczni rodzice, aktywni rodzice, są dziś w mniejszości. Nie spotkałem się z informacją o istnieniu takich szkół, a śledzę sytuację w białoruskim szkolnictwie. Podobnie sytuacja wygląda z przedszkolami, bo czasami zdarzają się i takie sytuacje, że 20-40% przedszkoli nazywają się białoruskimi, a realnie możemy mówić tylko o ośmiu procentach. Nie będę już wspominał uniwersytetów, gdzie w ogóle nie ma żadnych zajęć prowadzonych w języku białoruskim.
Przy tym reżimie, jego polityce, polityce rugowania języka białoruskiego o 1% co roku, ilość białoruskojęzycznych dzieci w szkołach zwyczajnie się zmniejsza.
Cała rozmowa dostępna tu: racyja.com/by
Białoruskie Radio Racyja
